Λεπτές ισορροπίες: Το ζευγάρι και τα πεθερικά!

nikol peters

Σε πολλά νεαρά ζευγάρια δημιουργούνται προβλήματα από ανάμειξη στενών συγγενών. Συνήθως, από όλους εκείνη που αναφέρεται πιο συχνά είναι η πεθερά

Ζούμε σε μια κοινωνία, όπου οι παραδοσιακοί δεσμοί με την ευρύτερη οικογένεια είναι ακόμη δυνατοί, όπως άλλωστε μαρτυρούν και οι πολυάριθμες παροιμίες για τις σχέσεις με τις πεθερές… Πόσο μάλλον σε μια εποχή οικονομικής κρίσης, πολλά νέα ζευγάρια έχουν ανάγκη τη βοήθεια των γονιών και βρίσκονται καθημερινά σε επαφή. Δεν είναι σπάνιο, λοιπόν, να υπάρχουν θέματα, εντάσεις και συγκρούσεις ανάμεσα στις δυο γενιές.Σε μια τέτοια περίπτωση, ποια στάση πρέπει να έχει το ζευγάρι απέναντι στο πρόβλημα; Πώς μπορούμε “να βάλουμε στη θέση τους” τους γονείς χωρίς να έρθουμε σε ρήξη μαζί τους;

Είναι σημαντικό το ζευγάρι να ξεκαθαρίσει πρώτα, ποια είναι η δικιά του θέση και στη συνέχεια να πει τι θέλει από τους γονείς.

Οι δυο σύντροφοι μπορούν να ξεκαθαρίσουν για ποια θέματα θέλουν να αποφασίζουν εκείνοι και ποιες είναι οι ανάγκες που θέλουν να καλύπτουν μόνοι τους. Με άλλα λόγια να θέσουν τα όρια της νέας, της δικής τους οικογένειας και να ζητήσουν από τους γονείς να τα σεβαστούν. Αυτό είναι διαφορετικό από το να εκφράζουν δυσαρέσκεια και να κάνουν παρατηρήσεις στους γονείς. Τότε υπάρχει ο κίνδυνος της ρήξης, γιατί σε κανένα δεν αρέσει να του υποδεικνύουν τι πρέπει ή δεν πρέπει να κάνει, ούτε βέβαια και στους γονείς.

Πολλές φορές οι δυο σύντροφοι έχουν μια κοινή θέση όσον αφορά αυτό το θέμα. Ποια κατάσταση δημιουργείται όμως στην περίπτωση που διαφωνούν επ’ αυτού ή που ο ένας από τους δυο δε θέλει τους γονείς του άλλου;

Τα προβλήματα συνήθως εμφανίζονται όταν ο ένας ή και οι δύο σύντροφοι, αν και ενήλικοι, δεν έχουν ανεξαρτητοποιηθεί, αλλά παραμένουν συναισθηματικά δέσμιοι της πατρικής τους οικογένειας. Ένα τέτοιο άτομο δυσκολεύεται να βάλει δικούς του στόχους και να λειτουργήσει στη σχέση με το σύντροφό του σαν αυτόνομη προσωπικότητα. Συχνά βάζει σε προτεραιότητα τις ψυχολογικές ανάγκες που πηγάζουν από την οικογένεια καταγωγής και οι οποίες δεν ταυτίζονται με τις ανάγκες της νέας οικογένειας. Το αποτέλεσμα είναι η ένταση, οι καυγάδες ανάμεσα στο ζευγάρι ή ακόμα και μια διαρκής “εμπόλεμη” κατάσταση στην οποία και οι γονείς μπορεί να μη μείνουν αμέτοχοι.

Και τι γίνεται, όταν οι ίδιοι οι γονείς από τη μια ή και από τις δυο πλευρές προσπαθούν να παρέμβουν;

Η εμπλοκή των γονέων έχει σχέση και με τη δική τους αδυναμία να συνεχίσουν τη ζωή τους ανεξάρτητα από τα παιδιά τους. Η παρέμβασή τους έχει συνήθως αρνητικές συνέπειες. Μπορεί να τροφοδοτούν ακόμη περισσότερο τη σύγκρουση με αρνητικά σχόλια και να υπονομεύουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού τους λέγοντάς του για παράδειγμα, ότι ο/η σύντροφος ήταν τελικά “ακατάλληλος άνθρωπος, όπως σου είχαμε πει”. Έτσι βέβαια μειώνεται ακόμα περισσότερο η δυνατότητα του ζευγαριού να τα βρει και να αντιμετωπίσει με ωριμότητα την κατάσταση.

Συμβαίνει, ο ένας από τους δυο συντρόφους να δείχνει άβουλος, να μην μπορεί να πάρει κάποια θέση διαφορετική απέναντι στους δικούς του γονείς. Πως μπορεί να χειριστεί την κατάσταση αυτή οη άλλος/η σύντροφος;

Καταρχήν είναι πολύ σημαντικό να προσπαθήσει να ελέγξει το θυμό και την αγανάκτηση που μπορεί να αισθανθεί μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση. Τότε μόνο μπορεί να υπάρχει διάλογος και εκεί ο πιο συνειδητοποιημένος έχει την ευκαιρία να θέσει κάποια ερωτήματα. Τι θέλουν οι γονείς; Πως το βλέπει ο καθένας; Τι θέλω εγώ; Τι θέλεις εσύ; Τι ανάγκες έχουμε εμείς και τι τους οφείλουμε; Εμείς τι θέλουμε; Τι μας εμποδίζει να το κάνουμε; Οι ενοχές συνοδεύουν συχνά την αδυναμία να διαχωρίσει κάποιος τη θέση του από τους γονείς του. Ο διάλογος μπορεί να είναι το ξεκίνημα μια διαδικασίας συσπείρωσης του ζευγαριού, όπου εκεί γράφει τη δική του ιστορία με διαφορετικές προτεραιότητες και με λιγότερες ενοχές.

Πολλές φορές οι γονείς έχουν να προσφέρουν αρκετά στο νέο ζευγάρι, π.χ. στο μεγάλωμα των παιδιών ή ακόμα και στα οικονομικά. Μπορεί αυτό να έχει αρνητικές συνέπειες;

Η βοήθεια αυτή μπορεί να λύνει κάποια προβλήματα, σίγουρα όμως ανταγωνίζεται την ανεξαρτησία της νέας οικογένειας. Φέρνει τους γονείς με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μέσα στο ζωτικό χώρο του ζευγαριού. Βλέπουν, ακούν, συμμετέχουν καθημερινά ίσως στη ζωή της νέας οικογένειας και άλλοτε ενεργητικά, άλλοτε απλά και μόνο με την παρουσία τους την επηρεάζουν. Αν δεν υπάρχουν όρια, οι παρεξηγήσεις και οι εντάσεις είναι αναπόφευκτες.

Πως μπορεί να χειριστεί την κατάσταση το ζευγάρι, ώστε οι γονείς τους να βοηθούν στην καθημερινή ζωή, χωρίς συγχρόνως να επεμβαίνουν στα ζητήματα του γάμου τους; Υπάρχει χρυσή τομή;

Σίγουρα βοηθάει να είναι ξεκάθαροι και διαφορετικοί οι ρόλοι των δύο γενεών. Για παράδειγμα, δεν μπορεί η γιαγιά και ο παππούς να είναι το ίδιο αυστηροί με τους γονείς στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών· άλλα πράγματα έχουν να προσφέρουν. Μπορούν να τα πάρουν από το σχολείο το μεσημέρι εάν δουλεύουν και οι δυο γονείς, αλλά δεν είναι σωστό να επωμίζονται την επίβλεψη της μελέτης.

Ακόμη, η βοήθεια που προσφέρουν δεν πρέπει να θεωρείται αυτονόητη ή υποχρέωσή τους. Είναι φυσικό να έχουν και εκείνοι δικές τους ανάγκες και να μην μπορούν πάντα να εξυπηρετήσουν, αλλά αντίθετα να έχουν κάποια στιγμή ανάγκη βοήθειας. Το νέο ζευγάρι, αφού έχει ξεκαθαρίσει τι είδους βοήθεια χρειάζεται, που και πότε την χρειάζεται, οφείλει να σέβεται και τις δικές τους ανάγκες και βέβαια να αναγνωρίζει την προσφορά τους τουλάχιστον με ένα “ευχαριστώ”.

• πεθερα