Ο διαβήτης στην εγκυμοσύνη από τον Νίκο Παπανικολάου

5 Νοεμβρίου 2015 | 07:52

Ο επιστημονικός συνεργάτης του Daddy cool, Νίκος Παπανικολάου (ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ , ATSM) μας παραθέτει ένα άρθρο για τον διαβήτη στην εγκυμοσύνη.
Πώς γίνεται ο έλεγχος κατά την εγκυμοσύνη εάν έχετε διαβήτη κύησης; Πόσο συχνός είναι ο διαβήτης κύησης? Πότε θα πρέπει να γίνεται ο τοκετός σε διαβήτη κύησης?
Αυτές είναι κάποιες πολύ σημαντικές απορίες που μπορεί να έχει μια γυναίκα στην περίοδο της εγκυμοσύνης της και με αυτό το άρθρο ερχόμαστε να λύσουμε κάθε απορία.

Τι είναι ο διαβήτης κύησης?
Ο διαβήτης κύησης είναι μια προσωρινή μορφή (στις περισσότερες περιπτώσεις) διαβήτη, κατά την οποία το πάγκρεας δεν μπορεί να παράξει αρκετή ποσότητα ινσουλίνης για να καλύψει τις ανάγκες κατά την κύηση. Παρατηρείται επίσης αυξημένη αντίσταση των ιστών στην ινσουλίνη. Συμπτώματα και σημεία περιλαμβάνουν:

Γλυκόζη στα ούρα
Αίσθημα δίψας
Συχνουρία
Κούραση
Ναυτία
Συχνές ουρολοιμώξεις

Πόσο συχνός είναι ο διαβήτης κύησης?
Απαντά σε ποσοστό 5-10% όλων των κυήσεων

Ποιές οι επιπτώσεις του διαβήτη κύησης στην έγκυο γυναίκα?
Η έγκυος διατρέχει αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας (υπέρταση στην κύηση), πυελονεφρίτιδας (λοίμωξη ουροποιητικού) και πολυυδράμνιου (αυξημένο υγρό στον σάκο της κύησης)

Ποιό ποσοστό των γυναικών με διαβήτη κύησης θα αναπτύξουν μελλοντικά σακχαρώδη διαβήτη?
Κάποιες έρευνες έχουν δείξει ότι 36% των γυναικών που διαγνώσκονται με διαβήτη κύησης θα αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη μέσα στα επόμενα 15 χρόνια.

Ποιός ο κίνδυνος μιας εγκύου που είχει διαβήτη στην προηγούμενη κύηση, να έχει διαβήτη και στην επόμενη κύηση?
Γύρω στο 60-70%

Ποιές οι επιπτώσεις του διαβήτη κύησης στο έμβρυο?
Βραχυπρόθεσμες επιπλοκές περιλαμβάνουν αυξημένη περιγεννητική θνησιμότητα και θνητότητα, μακροσωμία (μεγάλο βάρος γέννησης) δυστοκία όμων (δυσκολία τοκετού των όμων), θνησιγενή και λοιπά μεταβολικά προβλήματα. Μακροπρόθεσμες επιπλοκές περιλαμβάνουν παιδική παχυσαρκία, και εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 νωρίς στην ενήλικο ζωή

Μπορεί ο διαβήτης κύησης να προκαλέσει συγγενέις ανωμαλίες οργανογένεσης του εμβρύου?
Οχι. Ο διαβήτης κύησης εμφανίζεται συνήθως αργά στην κύηση, στο τέλος του 2ου τριμήνου- αρχές 3ου τριμήνου, όπου η oργανογένεση έχει ολοκληρωθεί.

Πότε πρέπει να γίνεται ο έλεγχος για διαβήτη κατά την κύηση?
Κατά την 24η – 28η εβδομάδα κύησης και ονομάζεται Δοκιμασία Ανοχής Γλυκόζης (ΔΑΓ)

Πως γίνεται η Δοκιμασία Ανοχής Γλυκόζης?
Υπάρχουν μικροδιαφορές από χώρα σε χώρα. Δεν υπάρχουν οδηγίες στην Ελλάδα. Στο Ην. Βασίλειο και στις ΗΠΑ συστήνεται το τεστ 2 ωρών. Η γυναίκα θα πρέπει να είναι νηστική τουλάχιστον 8 ώρες προ του τεστ, αλλά όχι περισσότερες από 14 ώρες (κατά τη διάρκεια της νύχτας). Συστήνεται κατανάλωση 150 mg/ ημέρα υδρογονανθράκων για 3 ημέρες προ του τεστ, ώστε να αποφεύγονται τυχόν ψευδώς θετικά αποτλέσματα. Η ασθενής πρέπει να είναι ξεκούραστη τουλάχιστον 30 λεπτά προ του τεστ και να μην έχει καπνίσει για 12 ώρες πριν το τεστ. Κατά τη διάρκεια του τεστ συστήνεται στην έγκυο να μην καπνίζει και να παραμένει καθιστή, ώστε να έχει ελάχιστη φυσική δραστηριότητα. Ελέγχεται αρχικά το σάκχαρο νηστίας. Κατόπιν η γυναίκα λαμβάνει 75mg διαλύματος γλυκόζης μέσα σε 5 λεπτά. Στη συνέχεια ελέγχεται ξανά το σάκχαρο του αίματος 1 και 2 ώρες μετά την λήψη της γλυκόζης. Μετά το τέλος του τεστ η έγκυος μπορεί να καταναλώσει ψωμί ολικής άλεσης ή σνακ με πρωτείνη, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος αντανακλαστικής υπογλυκαιμίας. Η καμπύλη σακχάρου μπορεί να γίνει και με την λήψη Lucozade.

Ποιά είναι τα διαγνωστικά επίπεδα διαβήτη της κύησης?
Τα κριτήρια που έχουν προταθεί είναι:

Σάκχαρο νηστίας: > 92mg/dl

Σακχαρο 1ης ώρας: >180 mg/dl

Σάκχαρο 2ης ώρας: >153mg/dl

Ποιές γυναίκες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη στην κύηση?
Οι γυναίκες με:

Προηγούμενο ιστορικό διαβήτη σε κύηση
Ιστορικό κάθεξιν αποβολών
Ιστορικό ανεξήγητων εμβρυικών θανάτων
Προηγούμενο ιστορικό γέννησης νεογνού με βάρος > 4 κιλά
Ιστορικό προεκλαμψίας
Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη κύησης σε συγγενή πρώτου βαθμού
Παχυσαρκία (ΒΜΙ>27)
Πολυυδράμνιο
Αυξημένη πρόσληψη βάρους κατά την κύηση
Ηλικία εγκύου > 30 έτη

Πώς γίνεται ο έλεγχος κατά την εγκυμοσύνη εαν έχετε διαβήτη κύησης?
Ο βασικός στόχος είναι να ελεγθεί το σάκχαρο της εγκύου. Συστήνονται:

Τακτικός έλεγχος της εγκύου και του εμβρύου
Ελεγχος του σακχάρου αίματος από την ίδια την έγκυο
Θεραπεία με ινσουλίνη ή μετφορμίνη εαν χρειαστεί
Δίαιτα και άσκηση

Ποιές είναι οι διαιτητικές οδηγίες για τον έλεγχο του διαβήτη κύησης?
Συστήνεται θερμιδική κατανάλωση 30-35kcal/kgτου ιδεατού βάρους σώματος ανά ημέρα, με την έγκυο να λαμβάνει οχι λιγότερες από 1800 και όχι περισσότερες απο 2800 θερμίδες την μερα. Η σωματική άσκηση κρίνεται πολύ σημαντική. ΠΡΟΣΟΧΗ: τα αποτελέσματα της άσκησης στον μεταβολισμό του σακχάρου χρειάζοντια 4 εβδομάδες για να φανούν.

Ποιά τα επιθυμητά επίπεδα γλυκόζης?
Ø Σάκχαρο νηστίας: <105 mg/dl

Ø Μεταγευματικό σάκχαρο 2 ωρών: <120 mg/dl

Πότε θα πρέπει να γίνεται ο τοκετός σε διαβήτη κύησης?
Συστήνεται όχι αργότερα από τις 40 εβδομάδες σε διαβήτη που χρειάζεται θεραπεία με ινσουλίνη και όχι αργότερα από τις 42 εβδομάδες σε διαβήτη που ελέγχεται με δίαιτα.

Ποιές είναι οι οδηγίες μετά τον τοκετό?
Ενα ποσοστό μεταξύ 5-20% των γυναικών με διαβήτη κύησης εξακολουθούν να έχουν διαταραγμένο μεταβολισμό γλυκόζης ακόμα και μετά τον τοκετό. Πιθανότατα το πρόβλημα προ-υπήρχε προ της εγκυμοσύνης. Γι’ αυτό συστήνεται επανάληψη της Δοκιμασιας Ανοχής Γλυκόζης, σε ένα μινι τεστ 2 ωρών, με 75 γραμ γλυκόζης, 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό.

Υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες αντισύλληψης μετά τον τοκετό?
ΟΧΙ. Ολες οι μορφές αντισύλληψης επιτρέπονται ,όπως σε κάθε γυναίκα.

Νίκος Παπανικολάου ,ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ , ATSM

Ο Νίκος Παπανικολάου είναι ένας από τους πρώτους μαιευτήρες / γυναικολόγους στην Ελλάδα με αναγνωρισμένο τίτλο εξειδίκευσης στην Ουρογυναικολογία, ακράτεια και χειρουργική πυελικού εδάφους. Ειδικεύτηκε στο Ην Βασίλειο επί δεκαετία στην Μαιευτική Γυναικολογία , όπου απέκτησε εκτεταμένη εμπειρία στις κυήσεις υψηλού κινδύνου και στον φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή. Ως αποτέλεσμα της δραστηριότητός του διετέλεσε τιμητικά πρόεδρος επιστημονικής συνεδρίας στο Παγκόσμιο συνέδριο Μαιευτικής / Γυναικολογίας στο Cape Town, S.Africa..Έχει έντονη εκπαιδευτική δραστηριότητα με παρουσιάσεις εργασιών, συμμετοχές και ομιλίες σε διεθνή συνέδρια,Έχει δημοσιεύσει ,άρθρα σε διεθνή έγκυρα επιστημονικά περιοδικά με υψηλό impact factor και στο pubmed: