Τι είναι τα συστήματα MRP
Το ΜRP (Material Requirements Planning ή αλλιώς Material Resources Planning) αποτελεί μία πρωτοποριακή μέθοδο διαχείρισης και ελέγχου των υλικών και των αποθεμάτων που πρέπει να έχει μία παραγωγική μονάδα για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του τμήματος παραγωγής μίας επιχείρησης.
Για τον υπεύθυνο παραγωγής (production manager), η εύρυθμη διαχείριση των αποθεμάτων είναι μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις για τη σωστή λειτουργία του παραγωγικού συστήματος. Το σωστό επίπεδο αποθεμάτων είναι μία απόφαση πολύ μεγάλης σημασίας που σχετίζεται με την προσφορά και ζήτηση των προιόντων ή αγαθών που πουλάει η συγκεκριμένη επιχείρηση για την ικανοποίηση των αναγκών των πελατών της καθώς και της αγοράς, γενικότερα.
Τα αποτελεσματικά συστήματα διαχείρισης των αποθεμάτων διαχωρίζονται σε 4 κατηγορίες:
- Στα συστήματα σταθερής ποσότητας παραγγελίας
- Στα συστήματα σταθερής περιόδου παραγγελίας
- Στα μικτά συστήματα επιλεκτικής αναπλήρωσης
- Στα συστήματα προγραμματισμού των απαιτούμενων υλικών (ΜRP)
O βασικός στόχος του συστήματος MRP
O βασικός στόχος του συστήματος MRP είναι να μπορεί να προσδιορίζει με τρόπο αποτελεσματικό και πειθαρχημένο τη μέθοδο για τον καθορισμό των υλικών απαιτήσεων του τμήματος παραγωγής της επιχείρησης.
Στην ουσία ο στόχος των συστημάτων MRP είναι ο ίδιος με τον βασικό στόχο όλων των συστημάτων διαχείρισης αποθεμάτων που δεν είναι άλλος από την διασφάλιση της διαθεσιμότητας των υλικών, εξαρτημάτων ή προιόντων. Τα συστήματα MRP έχουν ως στόχο την διατήρηση των αποθεμάτων σε χαμηλό επίπεδο και ταυτόχρονα προγραμματίζουν τις δραστηριότητες της παραγωγής, τα χρονοδιαγράμματα αποστολών καθώς και τη διαδικασία προμηθειών.
Τα τμήματα παραγωγής των σύγχρονων παραγωγικών μονάδων γνωρίζουν καλά πως τα συστήματα MRP είναι απολύτως απαραίτητα για την αποτελεσματικότερη παραγωγική λειτουργία με απότερο σκοπό την βελτίωση της εξυπηρέτησης των πελατών τους.
Η τρόπος λειτουργίας και η λογική πίσω από την λειτουργία των συστημάτων MRP
Η ζήτηση των τελικών προιόντων ορίζει και τις ανάγκες σε πρώτες ύλες και υλικά συσκευασίας. Η σχέση μεταξύ των τελικών προιόντων και των απαιτούμενων υλικών παραγωγής καθορίζεται από το BOM (Bill of Materials). Στις περισσότερες περιπτώσεις το ΒΟΜ είναι σταθερό αλλά ενδέχεται κάποιες φορές να υπάρχουν κάποιες μικρές αποκλίσεις.
Η λογική των συστημάτων MRP βασίζεται στην εξαρτημένη ζήτηση που είναι θεμελιώδης αρχή για μία παραγωγική διαδικασία. Για παράδειγμα, η ζήτηση για έτοιμα προιόντα, όπως καρέκλες ή τραπέζια, δημιουργεί ζήτηση για συναρμολογημένα σύνολα, η οποία με τη σειρά της δημιουργεί ζήτηση για εξαρτήματα για να παραχθούν οι καρέκλες(πχ βίδες, ξύλινα πόδια, κλπ)
Ποιες είναι οι βασικές παράμετροι ενός αποτελεσματικού συστήματος MRP
H χρησιμότητα ενός αποτελεσματικού συστήματος MRP είναι ότι βάζει τις επιχειρήσεις στη λογική να παραγγέλνουν αυτό που πραγματικά χρειάζονται και να βάζουν και τους προμηθευτές τους στην ίδια, ακριβώς, λογική, του να τους προμηθεύουν, δηλαδή, τις ποσότητες με ακρίβεια. Στην ουσία, ένα σωστό σύστημα MRP διαχειρίζεται και κάνει σωστές προβλέψεις στην έννοια των αποθεμάτων καθώς και των αποθεμάτων ασφαλείας.
Οι βασικές παράμετροι ενός αποτελεσματικού MRP είναι οι εξής:
- Πρόβλεψη πωλήσεων-ζητήσεων(demand), η οποία μεταφράζεται σε καταναλώσεις υλικών.
- Ελάχιστη ποσότητα ανά παραγγελία (batch size)
- Ημερομηνία λήξης
- Χρόνος απόκρισης των προμηθευτών (lead time)
- Απόθεμα ασφαλείας
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα ενός συστήματος MRP
- Πιο ακριβής πληροφόρηση του τμήματος παραγωγής
- Λιγότερα αποθέματα
- Παραγγελιοδοσία σε χρονικές φάσεις
- Μικρότερη απαξίωση αποθέματος
- Μεγαλύτερη αξιοπιστία
- Μεγαλύτερη ανταπόκριση στις απαιτήσεις της αγοράς
- Καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών
- Ευχέρεια για πιο ανταγωνιστικές τιμές
- Μείωση του κόστους παραγωγής
- Ικανότητα τροποποίησης του βασικού χρονοδιαγράμματος
- Μείωση του άεργου χρόνου στην παραγωγή
Συνοψίζοντας, το MRP είναι περισσότερο χρήσιμο στις επιχειρήσεις που εμπλέκονται σε συναρμολόγηση τελικών προιόντων από τα εξαρτήματά τους και λιγότερο σε αυτές που κατασκευάζουν τα τελικά προιόντα. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως η εφαρμογή ενός συστήματος MRP μπορεί να μην ταιριάζει σε επιχειρήσεις που έχουν περιορισμένη παραγωγική διαδικασία, δηλαδή παράγουν μικρό αριθμό προιόντων ετησίως.
