Χαρακιές στα χέρια και αυτοτραυματισμός στην εφηβεία

Λένα Γατσή

Στο παρακάτω άρθρο θα αναφερθούμε στις χαρακιές στα χέρια και στον αυτοτραυματισμό στην εφηβεία και τι πρέπει να κάνουμε αν δούμε χαρακιές στα χέρια στα πόδια, η σε άλλο σημείο σώματος στο παιδί. Είναι ένα πάρα πολύ λεπτό ζήτημα που δυστυχώς τα τελευταία χρόνια αφορά όλο και περισσότερες οικογένειες.

Παιδιά που βρίσκονται στην εφηβεία αλλά και στην προεφηβεία αυτοτραυματίζονται με χαρακιές στα χέρια ή τα πόδια τους και σε μερικές περιπτώσεις οι γονείς μπορεί να μην το αντιληφθούν εγκαίρως.

Ακόμη και όταν το αντιλαμβάνονται όμως δεν γνωρίζουν πως πρέπει να το διαχειριστούν, αφού δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο να συνειδητοποιείς ότι το παιδί σου βλάπτει τον εαυτό του. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι σε τέτοιες περιπτώσεις οι γονείς δεν μπορούν να βάλουν τις σκέψεις τους σε μία σειρά και να προβούν στις κατάλληλες αποφάσεις.

Δείτε ακόμη Μαμά στην εμμηνόπαυση και παιδί στην εφηβεία .Το απόλυτο χάος

Αποφασίσαμε λοιπόν να κάνουμε ένα αναλυτικό άρθρο σχετικά με τις χαρακιές στα χέρια και τον αυτοτραυματισμό στην εφηβεία αλλά και στην προεφηβεία. Στο παρακάτω άρθρο θα σας περιγράψουμε τι είναι ο αυτοτραυματισμός, τους λόγους που μπορεί ένα παιδί να φτάσει σε αυτήν την πράξη αλλά και τι μπορείτε να κάνετε σαν γονείς για να βοηθήσετε.

Είναι ένα άρθρο που θέλαμε να ασχοληθούμε καιρό, αφού κι εμείς σαν έφηβοι έτυχε να κάνουμε παρέα και να συναναστραφούμε με παιδιά που αυτοτραυματίζονταν και το νεαρό της ηλικίας μας ίσως δεν μας επέτρεψε να δώσουμε τις σωστές συμβουλές και να βοηθήσουμε αποτελεσματικά. Διαβάστε παρακάτω: 

Ο αυτοτραυματισμός στην εφηβεία

Ο αυτοτραυματισμός σύμφωνα με τους ειδικούς ψυχολόγους και ψυχιάτρους είναι η σκόπιμη κακοποίηση του εαυτού μας αλλά χωρίς να έχουμε την θέληση να δώσουμε τέλος στην ζωή μας. Τα ευρήματα μίας έρευνας που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, δείχνουν ότι περίπου το 17% των εφήβων αυτοτραυματίζονται από πρόθεση.

Συγκεκριμένα τα κòρίτσια είναι πιο πιθανό να αρχίσουν να αυτοτραυματίζονται σε μικρότερη ηλικία αλλά και να έρθουν αντιμέτωπα με πιο σοβαρές μορφές αυτοτραυματισμού. Από την άλλη τα αγòρια είναι πιο πιθανό να αυτοτραυματιστούν ενώ βρίσκονται υπό την επήρεια ναρκωτικών ή αλκοόλ καθώς διασκεδάζουν σε κάποιον κοινωνικό χώρο.

Ερευνητές από την Νορβηγία συγκέντρωσαν δεδομένα από 20 μελέτες σχετικά με τον αυτοτραυματισμό στην εφηβεία έτσι ώστε να καταφέρουν να βρουν τους λόγους που μπορεί να ωθήσουν τους έφηβους στον αυτοτραυματισμό.

Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι νέοι χρησιμοποιούν τον αυτοτραυματισμό με χαρακιές στα χέρια τους για να εκφράσουν τα συναισθήματα που πιστεύουν ότι πρέπει να κρύψουν. Αυτό τουλάχιστον δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης Line Indrevoll Stanicke, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Όσλο.

Ο αυτοτραυματισμός γίνεται ένας τρόπος να μοιραστούν οι έφηβοι τα δύσκολα συναισθήματα που τους καταβάλουν και δεν μπορούν ή δεν ξέρουν πως να τα εξωτερικεύσουν. Όταν οι έφηβοι πιστεύουν ότι η κοινωνία δεν ενδιαφέρεται για τα προβλήματά τους, μπορεί να αναζητήσουν άλλα μέσα για να δείξουν αυτά τα προβλήματα αυτοτραυματίζοντας τον εαυτό τους με χαρακιές στα χέρια τους .

Photo via: onmed.gr

Οι λόγοι που μπορεί ένας έφηβος να βλάψει τον εαυτό του

Πολλοί έφηβοι πιστεύουν ότι ο αυτοτραυματισμός προσφέρει ανακούφιση στις συναισθηματικές δυσκολίες. Μάλιστα περιγράφουν τον αυτοτραυματισμό ως ένα βοηθητικό μέσο για να νιώσουν καλύτερα με τους εαυτούς τους, για να νιώσουν ζωντανοί ή για να βοηθήσουν το σώμα τους να παράξει θετικά συναισθήματα.

Ειδικοί ψυχολόγοι και ψυχίατροι έχουν καταλήξει σε μερικούς λόγους που μπορεί να οδηγήσει έναν έφηβο ή κι ένα παιδί που βρίσκεται στην προεφηβεία, στον αυτοτραυματισμό. Αυτούς τους λόγους θα σας τους περιγράψουμε παρακάτω.

Προσπαθούν να διαχειριστούν τα αρνητικά συναισθήματα

Ένας έφηβος νιώθει πολύ συχνά αρνητικά συναισθήματα μέσα στο σπίτι του αλλά και στο σχολείο. Πολλές φορές αυτά τα αρνητικά συναισθήματα είναι κομμάτι της ηλικιακής φάσης που περνάει και είναι στο χέρι των γονιών να τον ακούσουν και να σταθούν δίπλα του.

Όταν ένας έφηβος νιώθει ότι δεν μπορεί να ακουστεί πουθενά και ότι κανένας ουσιαστικά δεν τον καταλαβαίνει, δεν τον αγαπάει ή δεν του δίνει την απαραίτητη προσοχή ξεκινά να νιώθει ότι μέσα από τον αυτοτραυματισμό θα διώξει τα αρνητικά του συναισθήματα.

Μπορεί να νιώσει μέχρι και μίας μορφής ανακούφιση από την θλίψη και τα νεύρα, νιώθοντας τον πόνο του σώματός του κατά την πράξη του αυτοτραυματισμού ή βλέποντας το αίμα του να κυλάει. Όσων αφορά την προεφηβεία, τα παιδιά οδηγούνται στον αυτοτραυματισμό για να κάνουν τους γονείς τους να τα προσέξουν τις περισσότερες φορές.

Παιδιά που προέρχονται από κατεστραμμένες οικογένειες, παιδιά που οι γονείς τους δουλεύουν πολύ και ασχολούνται με τα παιδιά τους ελάχιστα, παιδιά που έρχονται αντιμέτωπα με το πένθος για πρώτη φορά, αλλά κανείς από το σπίτι τους δεν τους δίνει την απαραίτητη προσοχή.

Δείτε επίσης Εφηβεία και νεύρα- Πως να διαχειριστούμε τον θυμό του έφηβου παιδιού μας;

Στην προεφηβεία ο αυτοτραυματισμός είναι ίσως η ύστατη πράξη ενός παιδιού που αναζητά την φροντίδα και την αγάπη των δικών του ανθρώπων. Είναι μία κίνηση ενός παιδιού που δεν είναι σε θέση ακόμη να εξωτερικεύσει ακριβώς τα αρνητικά του συναισθήματα και μέσω του αυτοτραυματισμού πιστεύει ότι τα περιγράφει.

Photo via: psychologynow.gr

Αυτοτραυματίζονται για να προστατεύσουν τους άλλους από τα αρνητικά τους συναισθήματα

Αυτό το φαινόμενο παρατηρείτε συνήθως σε παιδιά που μεγαλώνουν σε κατεστραμμένες οικογένειες ή οικογένειες με πολλά προβλήματα. Αυτό το φαινόμενο επίσης περιγράφει τόσο τους έφηβους όσο και τα παιδιά που βρίσκονται στην προεφηβεία.

Έφηβοι και παιδιά που βρίσκονται στην προεφηβεία είναι σε θέση να αντιληφθούν ότι στο σπίτι τους υπάρχουν προβλήματα. Οικονομικά προβλήματα, συχνοί καυγάδες ανάμεσα σε γονείς, γονείς ίσως εξαρτημένοι από ουσίες ή γονείς που δεν σέβονται και δεν εκτιμούν ο ένας τον άλλον είναι μερικά από τα παραδείγματα.

Όταν λοιπόν ένας έφηβος κι ένας προέφηβος έρχεται σε επαφή με τέτοιες καταστάσεις πολλές φορές πιστεύει ότι έχει αναλάβει αυτός την ασφάλεια του σπιτιού του. Χρεώνεται ευθύνες που δεν του αναλογούν όπως είναι η φροντίδα των μικρότερων παιδιών ή η στήριξη του ενός γονιού που ίσως να είναι σε ευάλωτη θέση.

Όταν λοιπόν ένα παιδί πιστέψει ότι τα προβλήματά του έρχονται σε δεύτερη μοίρα, επειδή στο σπίτι του υπάρχουν πιο σοβαρά προβλήματα, πολλές φορές αυτοτραυματίζεται κάνοντας για παράδειγμα χαρακιές στα χέρια ή στα πόδια του για να ανακουφίσει τον εαυτό του από τα αρνητικά συναισθήματα, χωρίς ταυτοχρόνως να χρειαστεί να μιλήσει σε κανέναν γι’ αυτά.

Η μεγάλη πίεση στο σπίτι

Υπάρχουν παιδιά που διανύουν την εφηβεία και νιώθουν μεγάλη πίεση μέσα από το σπίτι. Γονείς που τους επιβάλλουν τις απόψεις τους, τα όνειρα που έχουν οι ίδιοι για το μέλλον του παιδιού τους. Γονείς που δεν έχουν κάτσει ουσιαστικά ποτέ να μιλήσουν και να ζητήσουν την άποψη αυτών των παιδιών. Απλά διατάζουν.

Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε τοξικό κλίμα, πολλές φορές οδηγούνται να κάνουν χαρακιές στα χέρια ή σε άλλο σημείο του σώματός τους, σαν μία ύστατη προσπάθεια να εξωτερικεύσουν την οργή που τους προκαλούν οι γονείς τους, χωρίς όμως να χρειαστεί να τσακωθούν μαζί τους.

Συνήθως είναι παιδιά που οι γονείς τους είναι ιδιαίτερα επιβλητικοί κι εκείνα πολύ χαμηλών τόνων. Κι όταν ένας άνθρωπος δεν μπορεί να επιβληθεί για τον εαυτό του, πολλές φορές καταλήγει σε ακραίες πράξεις που βλάπτουν τον εαυτό του με χαρακιές στα χέρια ή στα πόδια.

Photo via: leecounselingservices.net

Παιδιά που χρησιμοποιούν τον αυτοτραυματισμό για συνδεθούν με άλλους

Σίγουρα έχετε ακούσει ένα γνωστό “παιχνίδι” των εφήβων, όπου  κάνουν χαρακιές χέρια τους, τα ενώνουν μεταξύ τους για να ενωθεί το αίμα τους και να γίνουν σταυραδέρφια. Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα εφήβων ή και προεφήβων που προσπαθούν να ενωθούν με φίλους αυτοτραυματίζοντας τον εαυτό τους.

Μπορεί αυτή η πράξη να φαίνεται μία απερίσκεπτη πράξη της προεφηβείας ή της εφηβείας όμως στην πραγματικότητα άτομα που σκέφτονται να αυτοτραυματιστούν κάνοντας χαρακιές στα χέρια ή στα πόδια τους για να συνδεθούν με άλλους ανθρώπους, είτε αυτό έγινε με δική τους πρωτοβουλία είτε επειδή κάποιος άλλος το πρότεινε, σύμφωνα με τους ειδικούς είναι παιδιά που ουρλιάζουν για βοήθεια.

Social media και επικίνδυνα challenges

Σίγουρα σαν γονείς έχετε ακούσει για την Μπλε Φάλαινα κι άλλα επικίνδυνα challenges που οδηγούν παιδιά σε ακραίες πράξεις που βλάπτουν τους εαυτούς τους. Σίγουρα στο άκουσμα της Μπλε Φάλαινας, κάθε γονιός που αγαπάει το παιδί του, νιώθει την καρδιά του να τρέμει.

Στην πραγματικότητα τα challenges που μοιάζουν ή είναι η Μπλε Φάλαινα, στοχεύουν σε παιδιά συναισθηματικά. Παιδιά που έχουν ψυχολογικά τραύματα, που δεν είναι ευτυχισμένα στο σπίτι, στο σχολείο ή και στα δύο περιβάλλοντα. Παιδιά που δεν έχουν την σχέση που θα έπρεπε να έχουν με τους γονείς τους.

Παιδιά λοιπόν που προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή ή πιστεύουν ότι η ζωή τους δεν έχει κανένα νόημα, βρίσκονται στον πειρασμό να μπουν σε τέτοια επικίνδυνα challenges. Και πολλοί έχουν πει ότι έχουν αυτοτραυματιστεί τα παιδιά τους, επειδή ο αυτοτραυματισμός ήταν κανόνας στην Μπλε Φάλαινα.

Επίσης, υπάρχει κι ένα ποσοστό παιδιών που ήρθαν σε επικοινωνία με την Μπλε Φάλαινα ή άλλα επικίνδυνα challenges, από περιέργεια ή για να σπάσουν πλάκα. Όμως οι άνθρωποι που δημιουργούν τέτοια challenges είναι χειριστικοί και κατάφεραν να παρασύρουν αυτά τα παιδιά.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι που οι γονείς πρέπει να θυμούνται ότι τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 17 ετών, θα πρέπει τα social media και οι κινήσεις των παιδιών τους στο διαδίκτυο να παρακολουθούνται στενά, χωρίς βέβαια το παιδί να νιώθει ότι παραβιάζετε τον προσωπικό του χώρο.

Photo via: abcnews.go.com

Με ποια μέσα οι έφηβοι αυτοτραυματίζονται;

Συνήθως οι έφηβοι και τα παιδιά που βρίσκονται στην προεφηβεία, μπορεί να χρησιμοποιήσουν το οτιδήποτε για να αυτοτραυματιστούν. Κλαδιά δέντρων, μαχαιράκια, μέχρι και καπάκια από στιλό που τα τρώνε ή τα ξύνουν για να τα κάνουν μυτερά έτσι ώστε να κάνουν χαρακιές στα χέρια ή στο υπόλοιπο σώμα τους.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς αν δουν χαρακιές στα χέρια του παιδιού;

Αν αντιληφθείτε ότι το παιδί σας αυτοτραυματίζεται το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να επικοινωνήσετε με την Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 που προσφέρει στήριξη σε γονείς και παιδιά με προβλήματα. Η συγκεκριμένη γραμμή θα σας δώσει εναλλακτικές επιλογές σε ψυχολόγους όπου θα πρέπει και να επικοινωνήσετε μαζί τους αμέσως.

Στο φαινόμενο του αυτοτραυματισμού οι παιδοψυχολόγοι και οι παιδοψυχίατροι είναι απαραίτητοι για να βοηθηθεί το παιδί. Οι ψυχολόγοι και οι παιδοψυχολόγοι θα είναι αυτοί που θα σας οδηγήσουν σε λύσεις που θα έχουν σίγουρα αποτελέσματα βελτίωσης στο παιδί.

Δείτε ακόμη Όταν το παιδί μου με «ικέτευε» με τον τρόπο του να του βάλω όρια – κι ευτυχώς το κατάλαβα

Εμείς, το μόνο που μπορούμε να σας πούμε είναι ότι όταν ένα παιδί έρχεται αντιμέτωπο με ψυχολογικά τραύματα, το πρώτο και πιο σημαντικό πράγμα που έχουμε να κάνουμε, είναι να παραδεχτούμε ότι είμαστε μέρος του προβλήματος και να του ζητήσουμε συγγνώμη.

Να του εξηγήσουμε ότι σίγουρα δεν είμαστε τέλειοι γονείς και ότι σίγουρα τα λάθη μας το επηρέασαν παραπάνω από όσο θα θέλαμε ποτέ να φανταστούμε, όμως το αγαπάμε και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε να βγούμε από αυτόν τον δύσκολο δρόμο μαζί και ενωμένοι.

Ίσως χρειαστεί να απομακρυνθείτε εσείς και το παιδί σας από ένα τοξικό περιβάλλον. Σίγουρα θα χρειαστεί να κάνετε συνεδρίες εσείς και το παιδί μαζί έτσι ώστε ο ψυχολόγος ή ο παιδοψυχίατρος να βρει την ρίζα του προβλήματος. Εσείς θα πρέπει να είστε στήριγμα στο παιδί σας και να είστε ανοιχτοί προς κάθε συμβουλή και καθοδήγηση από τον ειδικό.

Από τη στιγμή που είδατε χαρακιές στα χέρια ή σε άλλο σημείο του παιδιού, ΠΡΕΠΕΙ να επικοινωνήσετε με ειδικό για να μπορέσετε να εντοπίσετε τί ήταν αυτό που οδήγησε το παιδί στη πράξη αυτή,

και το πιο σοβαρό είναι να μην παγιωθεί αυτή η συμπεριφορά του παιδιού.

Photo via: app.emaze.com

Διαβάστε όλα τα άρθρα για την παιδική ψυχολογία στο Daddy-Cool.gr 

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την γραπτή άδεια από τον εκδότη. 

• challenge
• TikTok
• εφηβεία
• παιδικη ψυχολογια
• προεφηβεία