Δυσαριθμησία: Τι είναι και έξυπνα βήματα για την αντιμετώπιση της

18 Οκτωβρίου 2016 | 09:52

Ζαχαρούλα Τζαμπαζακη Ειδική Παιδαγωγός-Μαθησιακές Δυσκολίες

Η Δυσαριθμησία είναι μια μαθησιακή δυσκολία στα μαθηματικά.
Τα παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες στα μαθηματικά δε σημαίνει πως έχουν χαμηλή νοημοσύνη. Αντιθέτως, είναι πολύ έξυπνα και ακολουθώντας ορισμένα έξυπνα βήματα για την αντιμετώπιση των δυσκολιών θα μπορούν να μπουν πιο εύκολα στον μαγικό κόσμο των μαθηματικών.

Έξυπνα βήματα για την αντιμετώπιση της δυσαριθμησίας:
Τα υλικά μου: μολύβια, χαρτιά, μαρκαδόροι, κόλλα, κύβοι, άβακας, υλικά κουζίνας

1ο βήμα: Μαθαίνω πρόσθεση και αφαίρεση
Μαθαίνω να ξεχωρίζω τα σύμβολα των πράξεων («+» για την πρόσθεση και « – » για
την αφαίρεση).
Μαθαίνω τη χρησιμότητα της κάθε πράξης. Παίρνω ένα βαζάκι και ένα κουτί, χάντρες ή βόλους ή φασόλια. Βάζω π.χ. 6 φασόλια στο βαζάκι και 3 φασόλια στο κουτί, τα μετράω όλα μαζί και βρίσκω το συνολικό αποτέλεσμα (6+3=9). Ύστερα, βγάζω 2 φασόλια από το βαζάκι και μετράω πόσα έμειναν (6-2=4). Κάνω το ίδιο και με τα φασόλια στο κουτί, βγάζοντας 1 (3-1=2). Τέλος, προσθέτω πάλι τα φασόλια στο βαζάκι και στο κουτί και βλέπω πόσα περίσσεψαν.
Μαθαίνω να κάνω πρόσθεση με ζευγάρια όμοιων αριθμών, π.χ. 4+4=8, 6+6=12.
Μαθαίνω να κάνω πρόσθεση και αφαίρεση με αριθμούς που δίνουν το ίδιο αποτέλεσμα, π.χ.) 6 : 4+2= 6, 3+3=6, 5+1=6, 7-1=6, 9-3=6
Μαθαίνω πως οι πράξεις της πρόσθεσης και της αφαίρεσης γίνονται κάθετα και οριζόντια.
Μαθαίνω να προσθέτω και να αφαιρώ πρώτα με το ‘0’, ύστερα με μονοψήφιους, διψήφιους, τριψήφιους και τέλος με πολυψήφιους αριθμούς, κάνοντας κάθετα τις πράξεις.
Μαθαίνω να κάνω, πρώτα, τις πράξεις χωρίς κρατούμενα και ύστερα με κρατούμενα.
Μαθαίνω να τοποθετώ τους αριθμούς στις πράξεις σε στήλες, να κυκλώνω τα κρατούμενα και όταν τα χρησιμοποιώ τα σβήνω με διαφορετικό χρώμα μολυβιού.

2ο βήμα: Μαθαίνω τον πολλαπλασιασμό

Αγοράζω χαρτόνια με διαφορετικά χρώματα. Γράφω μπροστά από κάθε χαρτόνι μία -μία τις στήλες από τον πίνακα του πολλαπλασιασμού και από την πίσω μεριά του χαρτονιού ξαναγράφω τις στήλες με τη μόνη διαφορά πως τα αποτελέσματα θα είναι με ένα ερωτηματικό.
Συνδυάζω π.χ. το χρώμα κίτρινο με τα πολλαπλάσια του 3 ή το χρώμα πράσινο με τα πολλαπλάσια του 4. Όταν, λοιπόν, μου ζητείται το χρώμα κίτρινο, λέω φωναχτά τον πολλαπλασιασμό του 3 ή το χρώμα κόκκινο, λέω τον πολλαπλασιασμό του 5.
Όταν μάθω όλον τον πίνακα του πολλαπλασιασμού, συμπληρώνω τα ερωτηματικά που βρίσκονται στην πίσω μεριά των χαρτονιών.
Επαναλαμβάνω, καθημερινά, όλους τους πολλαπλασιασμούς, χρωματίζοντας με το αντίστοιχο χρώμα τα πολλαπλάσια της κάθε στήλης, π.χ. χρωματίζω με κόκκινο τα πολλαπλάσια του 5.
Γενικά, η εκμάθηση του πίνακα του πολλαπλασιασμού είναι σχετικά δύσκολη και μπορεί να πάρει αρκετό χρόνο. Όταν μάθει πολύ καλά τον πίνακα του πολλαπλασιασμού, τότε το παιδί πηγαίνει στην πράξη, κατανοώντας το ρόλο της πρόσθεσης και την τοποθεσία των αριθμών σε αυτήν.

3ο βήμα: Μαθαίνω τη διαίρεση
Μαθαίνω τη σημασία της διαίρεσης, δηλαδή του μοιράσματος με καραμέλες, σοκολάτες ή μπισκότα.
Μαθαίνω ποιο κομμάτι της διαίρεσης είναι ο Διαιρέτης και ποια είναι η θέση του στην πράξη και ποιος ο Διαιρετέος και ποια είναι η δική του θέση.
Μαθαίνω το ρόλο της αφαίρεσης στην πράξη της διαίρεσης.
Παίρνω κάρτες και μαθαίνω καλά τον πίνακα της διαίρεσης, γράφοντας στο μπροστινό μέρος της κάρτας π.χ. 12:6=2 και στο πίσω μέρος της κάρτας, 6×2=12.
Μαθαίνω την κάθετη διαίρεση, χρησιμοποιώντας τις λέξεις ‘τονίζω’, ‘κατεβάζω’, ‘πόσες φορές χωράει…..’ και ‘υπόλοιπο’, αν υπάρχει.
Ο γονιός ή ο δάσκαλος βρίσκουν προβλήματα χρησιμοποιώντας τη λέξη ‘μοίρασμα’, όπως π.χ.:
Μια φορά και έναν καιρό ζούσαν 2 φάλαινες στο βυθό της θάλασσας. Κάποια στιγμή πείνασαν και βρήκαν ένα μέρος που είχε 18 ψαράκια. Η μία φάλαινα έφαγε 8 ψάρια και η άλλη έφαγε 10 ψάρια. Ήταν δίκαιη η μοιρασιά; Πόσα ψάρια έπρεπε να φάει η κάθε μία; (18: 3=6, γιατί 6×3=18)

4ο βήμα: Μαθαίνω τα κλάσματα
Για να προχωρήσω στην εκμάθηση των κλασμάτων, χρειάζεται να γνωρίζω πολύ καλά την πράξη της Διαίρεσης.
Πηγαίνω με τη μητέρα μου στην κουζίνα και παίρνω υλικά όπως, αλεύρι ή ζάχαρη και μια ζυγαριά. Μαθαίνω να ζυγίζω, πχ. το ⅓ του αλευριού ή το ½ της ζάχαρης.
Παίρνω πορτοκάλια ή μήλα, κόβω π.χ. το ½ του πορτοκαλιού και τρώω, δηλαδή το 1 από τα δύο κομμάτια.
Ο γονιός ή ο δάσκαλος σχεδιάζουν διάφορα σχήματα και μου ζητούν να χρωματίσω π.χ. με πράσινο χρώμα το ⅓ των σχημάτων.
Ο γονιός ή ο δάσκαλος φτιάχνουν ερωτήσεις, όπως ποιο είναι το 1/8 του 24; Και εγώ απαντώ το 3 γιατί 24:8=3, αφού 8×3=24

5ο βήμα: Μαθαίνω να λύνω προβλήματα
Ο γονιός ή ο δάσκαλος μου φτιάχνουν απλά προβλήματα μέσα από διάφορες ιστορίες ή παραμύθια με τη χρήση εικόνων, στην αρχή με τις πράξεις της πρόσθεσης και της αφαίρεσης, ύστερα με την πράξη του πολλαπλασιασμού, έπειτα της διαίρεσης και τέλος των κλασμάτων.
Ο γονιός ή ο δάσκαλος μου φτιάχνουν πιο σύνθετα προβλήματα πάλι μέσα από ιστορίες ή παραμύθια με τη χρήση εικόνων και με περισσότερες από μία πράξεις.
Μαθαίνω να ζωγραφίζω αυτό που περιγράφει το πρόβλημα για να μπορώ να το κατανοήσω καλύτερα.
Μαθαίνω στη λύση κάθε προβλήματος να αιτιολογώ την πράξη που χρησιμοποιώ και να γράφω τα δεδομένα και τα ζητούμενα.