Δυσγραφία και Δυσαρθρία: Οι μαθησιακές δυσκολίες που λίγοι γονείς αναγνωρίζουν

Έλενα Τριανταφύλλου

Δυσγραφία και Δυσαρθρία: Οι μαθησιακές δυσκολίες που ενώ αφορούν πολλά παιδιά δεν τις αναγνωρίζουν οι περισσότεροι γονείς. Θα δούμε τα συμπτώματα, τα αίτια αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισης. 

Οι μαθησιακές δυσκολίες υπήρχαν ανέκαθεν αλλά για πολλά χρόνια δεν τις αναγνωρίζαμε με αποτέλεσμα να αδικούμε τα παιδιά. Θεωρούσαμε ότι παιδιά με δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαρθρία κ.ο.κ ήταν παιδιά που τεμπέλιαζαν να διαβάζουν.

Τα τελευταία χρόνια όμως αυτό ευτυχώς έχει αλλάξει. Τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί είναι πιο ευαισθητοποιημένοι σχετικά με τις μαθησιακές δυσκολίες και προτού χαρακτηρίσουν ένα παιδί ως “τεμπέλικο” εξαντλούν πρώτα όλα τα υπόλοιπα ενδεχόμενα.

Back to school 2024: Αυτά που θέλει κάθε δασκάλα να πει στους γονείς φέτος

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες δεν έχουν νοητική υστέρηση. Απλά δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στα μαθήματα με τον ίδιο τρόπο που ανταπεξέρχονται τα υπόλοιπα παιδιά. Το μόνο που χρειάζονται είναι μία πιο ειδική διδασκαλία και έπειτα μπορούν να ακολουθήσουν το πρόγραμμα των μαθημάτων κανονικά.

Σίγουρα το κάθε παιδί έχει το προσωπικό του “ταβάνι”, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες δεν μπορούν να είναι καλοί μαθητές ή να προκόψουν στη ζωή τους.

Απλά χρειάζονται έναν ειδικό τρόπο διδασκαλίας και επιπλέον προσπάθεια σε ορισμένα πράγματα. Στο σημερινό άρθρο θα μιλήσουμε αναλυτικά για την δυσγραφία και την δυσαρθρία. Θα δούμε τα συμπτώματα, τα αίτια και πως μπορούν οι γονείς να κινηθούν για να αντιμετωπίσουν αυτές τις μαθησιακές δυσκολίες. Διαβάστε παρακάτω:

Τί είναι η δυσγραφία;

Στο πέρασμα των αιώνων η γραφή με το χέρι θεωρούνταν μία αναγκαία ανθρώπινη δεξιότητα καθώς αποτελούσε μία από τις πρωταρχικές μορφές επικοινωνίας. Στην σύγχρονη εποχή η γραφή με το χέρι εξακολουθεί να είναι βασική δεξιότητα στην καθημερινότητα, ακόμη κι αν η τεχνολογία έχει μπει για τα καλά στις ζωές μας.

Στο σχολείο η εκμάθηση της γραφής αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ένα μεγάλο μέρος της εκπαίδευσης των μαθητών βασίζεται σε αυτή. Τα παιδιά με προβλήματα στη γραφή λοιπόν, αν δεν λάβουν την απαραίτητη φροντίδα, θα δυσκολευτούν πολύ να αποδώσουν στις μαθητικές τους αρμοδιότητες.

Πιο συγκεκριμένα, η δυσγραφία είναι μία μαθησιακή διαταραχή που αφορά την γραφή. Το παιδί με δυσγραφία δυσκολεύεται να μάθει ορθογραφία και να εκφραστεί γραπτώς και αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στην ανάκληση, στην μνήμη και στον έλεγχο της συνέχειας εκείνων των μυϊκών κινήσεων που απαιτούνται για να γράψουμε με το χέρι.

Back to school: 4 τρόποι τα παιδιά να διαβάζουν χωρίς να γίνονται παπαγάλοι

Με λίγα λόγια τα παιδιά με δυσγραφία θεωρούν την γραφή με το χέρι ως μία πολύ δύσκολη, εξαντλητική και χρονοβόρα δραστηριότητα που τα εμποδίζει να εκφράσουν τις σκέψεις τους. Όμως δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα στην ανάγνωση και φυσικά δεν έχουν νοητική υστέρηση.

Μπορεί να κάνουν πολλά ορθογραφικά ή όταν προσπαθούν να εκφράσουν γραπτώς τις σκέψεις τους να χρησιμοποιούν τις λάθος λέξεις. Επίσης μπορεί να σχηματίζουν τα γράμματα ασυνήθιστα μεγάλα ή να είναι πολύ κακογραμμένα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παιδιά με δυσγραφία πολλές φορές παρουσιάζουν προβλήματα στον συντονισμό των κινήσεων τους και είναι αδέξια κατά της διάρκεια του γραψίματος. Δηλαδή, υιοθετούν μία κακή στάση σώματος την ώρα που γράφουν και δεν κρατούν το μολύβι σωστά ή το κρατούν με ασυνήθιστο τρόπο.

Photo via: psychagogein.gr

Οι επιπτώσεις της δυσγραφίας στα παιδιά

Δυστυχώς τα παιδιά με δυσγραφία έχουν σημαντικές και αρνητικές συνέπειες κατά τη διάρκεια των σχολικών τους χρόνων. Μέχρι να γίνει η διάγνωση μπορεί άσχημα σχόλια εκπαιδευτικών με αναχρονιστικές αντιλήψεις, γονιών που δεν έχουν σκεφτεί το ενδεχόμενο το παιδί τους να έχει κάποια μαθησιακή δυσκολία ή συνομηλίκων που ως γνωστόν είναι οι πιο αυστηροί κριτές, να τραυματίσουν ψυχικά το παιδί και να πλήξουν την αυτοπεποίθησή του.

Το παιδί μπορεί να αρχίσει να βαριέται το σχολείο, καθώς για εκείνο η διαδικασία της μάθησης είναι πολύ περίπλοκη και φυσικά να κουράζεται περισσότερο, αφού καταβάλει την διπλή προσπάθεια από τα υπόλοιπα παιδιά.

Έτσι, το παιδί μπορεί να αρχίσει να αποφεύγει δραστηριότητα που περιλαμβάνουν την γραφή ή να τις αφήνει μισές. Επίσης μπορεί να έχει πόνους στο χέρι και στην πλάτη λόγω της κακής στάσης του σώματος την στιγμή που γράφει.

Σχολεία: Το νέο μάθημα που θα έχει το παιδι σας – Από το Νηπιαγωγείο έως την Γ’ Λυκείου

Δυστυχώς η δυσγραφία δεν γίνεται αντιληπτή από τους γονείς και τους δασκάλους, ακόμη και σήμερα διότι συγχέεται με την κακογραφία. Πολλοί γονείς και δάσκαλοι θεωρούν ότι το παιδί απλά δεν κάνει καλά γράμματα κι έτσι δεν λαμβάνει και την απαραίτητη φροντίδα που θα το βοηθήσει να εξελιχθεί.

Μπορεί η κακογραφία να μοιάζει με την δυσγραφία μέχρι ένα βαθμό όμως η κακογραφία είναι μία άσχημη και ίσως γρήγορη γραφή που σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί μαθησιακή δυσκολία.

Επίσης ένας μαθητής με κακογραφία ναι μεν κάνει άσχημα γράμματα αλλά δεν κάνει ορθογραφικά και φυσικά αν ξεκινήσει να γράφει πιο αργά και προσεκτικά, τα γράμματά του θα γίνουν και πιο ευανάγνωστα.

Photo via: my-book.gr

Η αντιμετώπιση της δυσγραφίας

Η δυσγραφία δεν μπορεί να θεραπευτεί. Όμως μπορεί να περιοριστεί ώστε να μην δημιουργήσει προβλήματα στην πορεία του παιδιού. Ένας απλός τρόπος είναι το παιδί να χρησιμοποιεί μολύβια με μαλακή μύτη.

Επίσης θα το βοηθήσει αρκετά μία καρέκλα γραφείου με σωστά προσαρμοσμένο ύψος και η χρήση παιχνιδιών με λαβύρινθούς που το μαθαίνει να σχηματίζει γραμμές μέσα στα περιθώρια. Αξίζει όμως να θυμάστε ότι η δυσγραφία δεν αντιμετωπίζεται από το σπίτι ούτε από το σχολείο.

Αυτά που σας προτείναμε πιο πάνω, λειτουργούν βοηθητικά αλλά μέχρι εκεί. Η έγκυρη και σωστή διάγνωση της δυσγραφίας αλλά και η αποτελεσματική παρέμβαση από ειδικούς επιστήμονες που ασχολούνται με μαθησιακές δυσκολίες, θα βοηθήσει το παιδί να εξελιχθεί.

Ένας επιστήμονας ειδικής αγωγής μέσα από ατομικά χορηγούμενες και σταθμισμένες δοκιμασίες θα εξετάσει τις δεξιότητες γραφής του παιδιού και θα κρίνει αν υστερούν ή όχι με βάση την ηλικία, την νοημοσύνη και την εκπαίδευση.

Επίσης ο ειδικός επιστήμονας είναι εκείνος που θα σχεδιάσει μία παρέμβαση που θα ταιριάζει στα ατομικά χαρακτηριστικά του κάθε παιδιού και θα το βοηθήσει να βελτιώσει την σχολική του απόδοση αλλά και την καθημερινότητα.

Photo via: dyslexiatreatment.gr

Τί είναι οι δυσαρθρία;

Η δυσαρθρία είναι μία κινητική διαταραχή της ομιλίας που συμβαίνει λόγω αδυναμίας στους μυς που είναι απαραίτητοι για την παραγωγή ομιλίας ή λόγω βλάβης στο νευρικό σύστημα. Μπορεί να επηρεάσει με λίγα λόγια την ικανότητα ενός ατόμου να παράγει λόγο και να κατανοεί τον λόγο.

Photo via: logotherapeiapatra.gr

Τα συμπτώματα

Ανάλογα με τα αίτια, η δυσαρθρία μπορεί να είναι είτε αναπτυξιακή είτε επίκτητα. Τα άτομα έχουν δυσκολία στο να παράγουν ορισμένους ήχους φωνημάτων σε επίπεδο συλλαβών λέξεων και προτάσεων. Η ένταση της φωνής, ο ρυθμός και η ταχύτητα της ομιλίας αλλάζει ανάλογα με τον τύπο της δυσαρθρίας.

Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι η ακανόνιστη ομιλία. Μπορεί δηλαδή η ομιλία να είναι ρινική, ασταθής, ρομποτική ή μονοτονική. Μπορεί το παιδί να έχει βραχνή ή τεταμένη φωνή, πολύ χαμηλή ή πολύ δυνατή ένταση φωνής, προβλήματα με τον ρυθμό ομιλίας όπως παραδείγματος χάρη, πολλές παύσεις ή γρήγορη ομιλία.

Επίσης μπορεί να αντιμετωπίζει δυσκολίες στην κατάποση ή να αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν σωστά την γλώσσα, τα χείλη ή την γνάθο καθώς μιλούν.

Photo via: logotherapeiaserres.gr

Η θεραπεία

Η θεραπεία της δυσαρθρίας θα εξαρτηθεί από τον τύπο, την σοβαρότητα αλλά και την αιτία εμφάνισης. Η κύρια θεραπεία είναι η λογοθεραπεία. Με τη βοήθεια ενός λογοθεραπευτή, το παιδί θα μπορέσει να βελτιώσει τις δυσκολίες στην ομιλία και στην επικοινωνία.

Πιο συγκεκριμένα ο λογοθεραπευτής θα βελτιώσει την καταληπτότητα, θα μάθει στο παιδί να χρησιμοποιεί σωστά την αναπνοή του, να μειώσει ή να αυξήσει την ένταση της φωνής. Επίσης θα ενδυναμώσει τους μύες της γλώσσας, των χειλιών και της κάτω γνάθου.

Στις περιπτώσεις που η βλάβη είναι σοβαρή μπορούν να χρησιμοποιήσουν διάφορες συσκευές ή τεχνικές όπως είναι εφαρμογές που χρησιμοποιούν φωτογραφίες ή φωνητικές εντολές. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθούν υπολογιστές ή κινητά τηλέφωνα για την πληκτρολόγηση λέξεων, κάρτες με λέξεις ή σύμβολα και εκμάθηση της νοητικής γλώσσας.

Photo via: carola-alepi.gr

Διαβάστε όλα τα άρθρα για τα σχολείο στο Daddy-Cool.gr

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την γραπτή άδεια από τον εκδότη.

• back to school
• μαθησιακές δυσκολίες