“Η ζωή μου είναι άδεια χωρίς το κινητό” – ‘Έρευνα αποκαλύπτει την σχέση των εφήβων με τα κινητά
Τα κινητά και το διαδίκτυο έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας. Ενήλικοι και έφηβοι είναι διαρκώς με ένα κινητό στο χέρι και αίσθηση κάνει το γεγονός ότι τα παιδιά, ξέρουν να χειρίζονται κινητά τηλέφωνα και tablets από την προσχολική τους ηλικία. Η μεγάλη επαφή που έχουν αναπτύξει παιδιά και έφηβοι με το διαδίκτυο, είναι κάτι που ανησυχεί ιδιαίτερα επιστήμονες, εκπαιδευτικούς και γονείς.
Το διαδίκτυο είναι ένα αχανές μέρος και οι γονείς προσπαθούν με νύχια και με δόντια, να μάθουν στα παιδιά τους βασικούς κανόνες, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο. Οι κίνδυνοι καραδοκούν και το κινητό τηλέφωνο έχει γίνει προέκταση των χεριών τους. Οι έφηβοι, πάνω στην “τρέλα” της ηλικίας, επιθυμούν να κάνουν αυτό που η μόδα προστάζει κι έτσι δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν social media επειδή οι φίλοι τους, διατηρούν κι εκείνοι λογαριασμούς σε αυτά.
σχέση των εφήβων με τα κινητά
Μια νέα ερευνά όπου τα αποτελέσματά της δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα Καθημερινή αποκαλύπτει την τεράστια επιρροή που έχει το διαδίκτυο στις ζωές των εφήβων. Μην ξεχνάμε ότι το internet είναι ένα ισχυρό όπλο αρκεί να ξέρεις να το χρησιμοποιήσεις. Σε μια τόσο τρυφερή ηλικία, το να γνωρίζεις τους κινδύνους δεν είναι δεδομένο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Εφηβικής Ιατρικής (ΕΕΕΙ) σε συνεργασία με το μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Στρατηγικές Ανάπτυξης και Εφηβικής Υγείας» της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Ας δούμε όμως αναλυτικά τι αναφέρει η έρευνα παρακάτω.
Το 2019 τουλάχιστον ένας στους τρεις έφηβους δέχθηκαν παρενόχληση και εκφοβισμό μέσω του διαδικτύου.
Τρομακτικό είναι το γεγονός ότι σε παρόμοια έρευνα η οποία πραγματοποιήθηκε το 2013, ίδια συμπεριφορά είχαν ένας στους πέντε. Σε σύγκριση με την έρευνα του 2013 τα ποσοστά εξάρτησης στο διαδίκτυο έχουν αυξηθεί δραματικά. πιο συγκεκριμένα, πλέον το 37% των εφήβων παρουσιάζει εξάρτηση στο διαδίκτυο με ένα 8% να βρίσκεται σε σοβαρή μορφή. Αντιθέτως το 2013 τα ποσοστά εξάρτησης των εφήβων στο διαδίκτυο βρίσκονταν στο 13% με τα σοβαρά κρούσματα να αγγίζουν μόλις το 2%.
Τα πρώτα αποτελέσματα βασίζονται στις απαντήσεις 612 εφήβων ηλικίας 12-18 ετών από όλη την Ελλάδα. «Βλέπουμε μια εκθετική ανάπτυξη των προβλημάτων από το 2013, που ολοκληρώθηκε η προηγούμενη σχετική έρευνα. Υπάρχει μεγάλη επιδείνωση των στοιχείων, όπως για παράδειγμα στη διαδικτυακή παρενόχληση: το 2013 είχε συναντήσει παρόμοια συμπεριφορά το 20%, το 2019 πάνω από 30%», δήλωσε στην Καθημερινή η κ. Αρτεμις Τσίτσικα, αναπληρώτρια καθηγήτρια παιδιατρικής-εφηβικής ιατρικής στο ΕΚΠΑ και πρόεδρος της ΕΕΕΙ.
Τα υψηλά ποσοστά χρήσης των smartphone από εφήβους και τα αίτια που οδήγησαν τους έφηβους στην υπερβολική χρήση των κινητών τηλεφώνων.
Με την εισαγωγή των smartphones στη ζωή μας, το 94% των εφήβων έχουν πλέον πρόσβαση στα social media και διατηρούν λογαριασμούς. Βέβαια οι κίνδυνοι που καραδοκούν στον κυβερνοχώρο φαίνεται πως τους αφήνει παντελώς αδιάφορους, διότι έχουν άγνοια κινδύνου εξαιτίας της ηλικίας. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με την έρευνα το 28,4% των εφήβων έχει κάνει αναφορά για παρενόχληση ενώ το 32,5% έχει φερθεί βiαια στο Διαδίκτυο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 30% έχει βρεθεί αντιμέτωπο με κακή χρήση προσωπικών δεδομένων και το 38,5% των νέων είδε κάτι στο internet που τους αναστάτωσε ή τους στενοχώρησε. Το 60,3% έχει μιλήσει άσχημα στο Διαδίκτυο, ενώ το 53% έχει δεχθεί λεκτικές επιθέσεις ή έχει βρεθεί μπροστά σε επιθετικό λόγο.
Σημαντικό είναι το συμπέρασμα των ερευνητών ότι η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει σε αυτή τη ραγδαία χρήση των κινητών τηλεφώνων από τους εφήβους. Οι πολλές ασχολίες των γονιών και η έντονη εργασία και το άγχος, οδηγούν τους εφήβους σε χάσμα με τους γονείς τους. Η δική μας άποψη είναι, ότι εκτός από αυτό, τα νέα επαγγέλματα μεσώ του διαδικτύου όπως είναι οι influencers, γοητεύουν τους νέους που θεωρούν ότι είναι μια εύκολη και ευχάριστη δουλειά που δεν χρειάζεται πολλές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις. Η οικονομική κρίση, φαίνεται πως τους έχει “κόψει” τα φτερά για περαιτέρω σπουδές, οπότε επιλέγουν το διαδίκτυο.
Το 30,9% των εφήβων απάντησε ότι αμελεί να κάνει τις υποχρεώσεις του εξαιτίας του διαδικτύου
ενώ το 42,6% ότι εξαιτίας αυτού νιώθει κουρασμένο και κοιμάται λιγότερο. Παρόλα αυτά, το 61,6% δήλωσε ότι το να χρησιμοποιεί το κινητό τηλέφωνο τον χαλαρώνει ενώ το 28,5% τόνισε ότι νιώθει περισσότερη αυτοπεποίθηση με αυτό, στα χέρια του. Αίσθηση έκανε ότι το 20,3% των εφήβων δηλώνουν ότι δε θα ήθελαν να αποχωριστούν το κινητό τηλεφωνώ διότι η ζωή τους θα ήταν άδεια. Μάλιστα, θα συνέχιζαν να το χρησιμοποιούν ακόμη κι αν είχαν αρνητικές επιπτώσεις στη καθημερινότητα τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 71% των εφήβων χρησιμοποιεί καθημερινά το κινητό του τηλέφωνο ενώ από την ηλικία των 12 μέχρι και των 18 οι χρήστες laptop είναι 16,6%, σταθερού υπολογιστή 15% και tablet 10,9%. Με λίγα λόγια σε αυτές τις ηλικίες, η πρόσβαση στο internet γίνεται κατά βάση από το κινητό.
Τι είναι η εξάρτηση στο διαδίκτυο και ποια είναι τα συμπτώματα της;
Η εξάρτηση στο διαδίκτυο είναι όταν δεν μπορείς να περάσεις μεγάλο χρονικό διάστημα μακριά από αυτό, χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος για να το χρησιμοποιήσεις. Σύμφωνα με τους επιστήμονες οι έφηβοι που είναι εξαρτημένοι στο διαδίκτυο, υιοθετούν παράλληλα κακές διατροφικές συνήθειες, αφού η κατανάλωση ανθυγιεινών σνακ την ώρα που παρακολουθούν μια ταινία online είναι το πιο συχνό φαινόμενο. Μη ξεχνάμε όμως κι αυτά τα παιδιά, που εξαιτίας των λάθος προτύπων που αντικρίζουν σε καθημερινή βάση μέσα από τα social media έχουν ανορεξικές τάσεις, διότι νιώθουν άσχημα με το δικό τους σώμα.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι τα παιδιά τα οποία είναι εθισμένα στο διαδίκτυο αναπτύσσουν δυσκολίες στην κοινωνικοποίηση τους, αφού δεν έχουν μάθει να επικοινωνούν με τα μάτια και το στόμα, παρά μόνο με selfies και γραπτά μηνύματα. Φαίνεται πως η ευκολία του γραπτού μηνύματος, έκανε τους εφήβους να νιώθουν άβολα από μια προσωπική σχέση που ξεκινάει εκτός των social media. Επίσης έχουν συνέχεια νεύρα και ξεσπούν ακόμη και με βίαιους τρόπους μέσα στο σπίτι.
Δεν είναι λίγοι οι έφηβοι που εθίζονται στον διαδικτυακό τζoγο και αυτό το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί από το 2013 σε αντίστοιχη έρευνα.
Μάλιστα οι ειδικοί και τότε και τώρα, δηλώνουν ότι ο διαδικτυακός τζόγος είναι πολύ πιο εθιστικός από ότι ο τζoγος στα καζίνο. Το ποσοστό εθιστικότητας συγκεκριμένα βρίσκεται στο +2,6% όταν συγκρίνουμε τον διαδικτυακό με τον κοινό τζoγο.
Η Αρτέμις Τότσικα σε σχετική συνέντευξη τύπου τόνισε ότι: «Οι νέες τεχνολογίες είναι μέσα στη ζωή των παιδιών και των εφήβων. Οι νέοι είναι αυτόχθονες στον κόσμο της τεχνολογίας, εμείς είμαστε μετανάστες. Δεν μπορείς να τους αποκλείσεις από αυτήν. Θα είναι σαν μια μορφή αναπηρίας. Εξάλλου, το Διαδίκτυο φέρει πολλές θετικές δυνατότητες, από την εκπαίδευση και την ψυχαγωγία μέχρι την κοινωνικοποίηση και τη δημιουργία» .
Οι γονείς έχουν άγνοια για τις συναντήσεις των παιδιών τους
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 43,5% των εφήβων συναντήθηκε με άτομα που γνώρισε στο Διαδίκτυο. Το 30,2% δήλωσε ότι δεν ήταν μια θετική εμπειρία ενώ υποστήριξαν πολλοί έφηβοι ότι δέχθηκαν σεxουaλική παρενόχληση. Τρομαχτικό είναι το γεγονός ότι το 38,7% των γονιών δεν γνώριζαν γι’ αυτή τη συνάντηση. Θετικά συναισθήματα “γεννάει” το γεγονός ότι το ποσοστό όπου και οι δυο γονείς ήξεραν για τις συναντήσεις των παιδιών τους ξεπερνάει το ποσοστό των γονιών που δεν γνώριζαν. Συγκεκριμένα, οι γονείς που ήταν ενημερωμένοι βρίσκονται στο ποσοστό των 39,6%. Το 18,3% ήταν μόνο η μητέρα και στο 3,4% μόνο ο πατέρας.
Πως πρέπει να αντιμετωπίσουν οι γονείς την εξάρτηση των παιδιών στο διαδίκτυο;
Σύμφωνα με τους ειδικούς οι γονείς χρειάζεται να έχουν κι εκείνοι πρόσβαση στο διαδίκτυο και να παρακολουθούν τα προσωπικά profiles των παιδιών τους. Στο διαδίκτυο δεν υπάρχει δεύτερη ευκαιρία και πολλές φορές έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, έφηβοι να αλλάζουν ακόμη και σχολεία εξαιτίας του διαδικτυακού εκφοβισμού. Αυτό δεν το λέμε εμείς, αλλά στελέχη της ΕΕΕΙ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι γονείς θα πρέπει να ασχολούνται περισσότερο με τα παιδιά τους και να κάνουν πράγματα μαζί, έτσι ώστε να μην είναι συνέχεια απασχολημένα με τα κινητά τους τηλέφωνα. Επίσης και το σχολείο μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στο να μάθει στα παιδιά να χειρίζονται σωστά το διαδίκτυο. Το 53% των σχολείων της χώρας, φαίνεται πως δεν έχει πρόσβαση στο Internet. Αυτό φυσικά, είναι κάτι που πρέπει να μας θορυβήσει.
© Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη