Είναι η περίοδος που σιγά σιγά τα παιδιά, με τη βοήθεια των γονιών, αρχίζουν να μπαίνουν σε ένα πρόγραμμα. Τα παιδιά σε λίγες μέρες ξεκινούν σχολεία, και πρέπει σταδιακά να προσαρμοστούν στα νέα (αλλά γνωστά) δεδομένα. Εκτός βέβαια αν το παιδί πάει πρώτη φορά σε καινούργιο σχολείο. Πρωινό ξύπνημα, νωρίς το βράδυ για ύπνο, λιγότερο κινητό και άλλα.
Μπορεί να βλασφημούν το σχολείο όταν πηγαίνουν, αλλά κακά τα ψέμματα΄, μετά το καλοκαίρι όλα σχεδόν τα παιδιά ανυπομονούν να γυρίσουν πίσω στα θρανία. Τουλάχιστον για τις πρώτες μέρες.
Τι γίνεται όμως όταν ένα παιδί ξεκινάει για πρώτη φορά το σχολείο; Ή όταν ένα παιδί μεταβαίνει από το δημοτικό στο γυμνάσιο, όπου ο χώρος, οι δάσκαλοι και ίσως τα παιδιά είναι ξένοι; Ή ακόμη χειρότερα…πως μπορεί να προσαρμοστεί ένα παιδί όταν αναγκάζεται να αλλάξει σχολείο λόγω εξωτερικών παραγόντων;
Όταν αναγκάζεται να αφήσει τη σταθερά του, τους φίλους τους και τις παρέες του, και να πάει σε ένα καινούργιο σχολείο όπου είναι όλα άγνωστα και ξένα; Πως μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν το παιδί να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και να διαχειριστεί ψυχολογικά αλλά και πρακτικά τη νέα αυτή κατάσταση;
Δείτε επίσης Κορονοϊός: “Να στείλω το παιδί σχολείο; Είναι ασφαλές να πηγαίνει με τη μάσκα;” Παιδίατρος εξηγεί
Διαβάστε παρακάτω:
Η πρώτη φορά στο σχολείο αποτελεί για πολλούς γονείς αλλά και παιδιά μια δύσκολη διαδικασία. Το παιδί πρέπει να αποχωριστεί για πρώτη ίσως φορά τους γονείς του. Να μείνει σε ένα άγνωστο περιβάλλον με άγνωστα πρόσωπα. Μέσα στην τάξη νιώθει ότι πρέπει να μοιραστεί την προσοχή του δασκάλου με τους συμμαθητές του και να προσαρμοστεί μέσα στην ομάδα.
Δειτε ακομα Λειτουργικά αναλφάβητοι οι μαθητές στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία του 2019
Η δυσκολία αυτή ωστόσο υπάρχει μόνο στην αρχή. Μπορεί να ξεπεραστεί ακόμα από τις πρώτες σχολικές ώρες ή μέσα στις πρώτες ημέρες.
Μερικές φορές όμως χρειάζεται να γίνει μια ακόμη νέα αρχή, σε ένα καινούργιο σχολείο
- Ο μπαμπάς αλλάζει δουλειά και έτσι η οικογένεια πρέπει να μετακομίσει στην περιοχή κοντά στη δουλειά του.
- Η μαμά κι ο μπαμπάς χωρίζουν κι έτσι η οικογένεια πρέπει να μετακομίσει χωρίς τον μπαμπά ή τη μαμά.
- Οι γονείς δεν έχουν να πληρώσουν το ακριβό νοίκι κι έτσι η οικογένεια πρέπει να μετακομίσει σε κάποιο πιο φτηνό σπίτι.
- Η αλλαγή σπιτιού επιφέρει πολλές φορές και αλλαγή σχολείου, ένα γεγονός πολύ σημαντικό για τη ζωή του παιδιού και για το οποίο πρέπει να έχει προετοιμαστεί κατάλληλα.
Πώς βιώνει το παιδί την αλλαγή του σχολείου;
Η αλλαγή σχολείου μπορεί να φανεί ως αποχωρισμός, ως απώλεια της μέχρι τότε καθημερινότητας του παιδιού. Χάνει τους φίλους του, τη δασκάλα του, το σχολείο του.
Η ηλικία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο πώς θα διαχειριστεί το παιδί αυτή την αλλαγή. Τα πιο μικρά παιδιά θεωρούνται πιο ευάλωτα στις αλλαγές, γιατί έχουν περισσότερη ανάγκη τη σταθερότητα.
Από την άλλη μεριά, τα παιδιά του γυμνασίου και του λυκείου βρίσκονται στην εφηβεία. Στην ηλικία αυτή οι φίλοι είναι πολύ σημαντικοί στη ζωή του, ίσως τους θεωρούν και πιο σημαντικούς από την οικογένεια. Επομένως, η αλλαγή σχολείου μπορεί να είναι πιο επώδυνη, αλλά λόγω της πιο μεγάλης ηλικίας και χάρη στην τεχνολογία τα παιδιά μπορούν να κρατούν επαφή με τους παλιούς συμμαθητές τους.
Πως η προσωπικότητα έχει καθοριστικό ρόλο στην προσαρμοστικότητα
Ένα ντροπαλό παιδί δεν μιλά για τη δυσκολία που βιώνει ούτε γκρινιάζει στους γονείς για τη νέα κατάσταση. Η δυσκολία του εκφράζεται μέσα από διάφορες συμπεριφορές που δεν είχε πριν την αλλαγή. Για παράδειγμα, μπορεί να νιώθει εκνευρισμό, μια ανησυχία και να είναι πιο απόμακρο. Για το ντροπαλό παιδί η προσαρμογή είναι πιο δύσκολη σε σχέση με άλλα παιδιά, καθώς ακολουθεί πιο αργούς ρυθμούς λόγω του «δειλού» χαρακτήρα του, αφού ντρέπεται να ανοιχτεί και του είναι πιο δύσκολο να δημιουργήσει φιλίες.
Στον αντίποδα, ένα πιο κοινωνικό και εξωστρεφές παιδί δείχνει την αντίθεσή του στην απόφαση των γονιών. Φαίνεται συνεχώς εκνευρισμένο και μπορεί να αντιδρά υπερβολικά σε οποιαδήποτε συζήτηση που κάνει με τους γονείς του. Ίσως οι γονείς να θεωρούν ότι το παιδί τους μπορεί να βρει γρήγορα φίλους λόγω του εξωστρεφούς χαρακτήρα του, ωστόσο για το ίδιο το παιδί δεν είναι τόσο εύκολο. Μπορεί να παρουσιάσει ένα είδος προσκόλλησης στους παλιούς του φίλους και να αρνείται να δημιουργήσει νέους ή να μπει σε μια διαδικασία σύγκρισης με τους προηγούμενους.
Επίσης, για ένα παιδί που είναι αγχώδες η αλλαγή του σχολείου μπορεί να του επιφέρει πληθώρα προβλημάτων. Τα παιδιά που είναι ευάλωτα στο άγχος ή ακόμα παρουσιάζουν αγχώδη διαταραχή επηρεάζονται από την παραμικρή δυσκολία, την παραμικρή αλλαγή. Έτσι, λοιπόν, η φοίτησή τους σε ένα καινούριο σχολείο μπορεί να τα κάνει να αλλάξουν συμπεριφορά, να παρουσιάσουν δυσκολίες στον ύπνο ή στο φαγητό. Σε γενικές γραμμές, σωματοποιεί το άγχος του και νιώθει διάφορους πόνους.
Πώς μπορούν να διαχειριστούν οι γονείς τη μετάβαση στο καινούργιο σχολείο;
Η συμπεριφορά των γονιών επηρεάζει την προσαρμογή του παιδιού στο νέο περιβάλλον. Επομένως, οφείλουν να το διαχειριστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ώστε να το δεχτεί το παιδί.
Δείτε ακόμα Το παιδί σας δεν θέλει να πάει σχολείο: Πώς να διαχειριστείτε την σχολική άρνηση;
Πριν πάει στο καινούργιο σχολείο:
Αρχικά, οφείλουν να συζητήσουν με το παιδί πριν την αλλαγή του σχολείου αρκετό καιρό νωρίτερα και όχι την τελευταία στιγμή.
Επίσης, όταν ανακοινώσουν στο παιδί την απόφασή τους δεν πρέπει να του αφήσουν περιθώρια να αρνηθεί, αλλά πρέπει να καταλάβει ότι η απόφαση είναι ειλημμένη.
Θα ήταν καλό να γνωρίζει όλες τις πιθανές αλλαγές που μπορεί να βιώσει, όπως για παράδειγμα η μεταφορά στο σχολείο ή το ωράριο.
Παράλληλα, οφείλουν να ακούσουν προσεκτικά και να απαντήσουν σε οποιαδήποτε απορία ή ανησυχία τους εκφράσει, όχι με γενικολογίες και αόριστες καθησυχάσεις, αλλά με συγκεκριμένα επιχειρήματα και απτές λύσεις. Μπορούν να το βοηθούν να επικοινωνεί με τους παλιούς του συμμαθητές και αν είναι δυνατό να τους επισκέπτεται.
Καλό είναι να δείξουν ότι καταλαβαίνουν τα συναισθήματά του, αλλά και να το διαβεβαιώσουν πως η απόφαση αυτή είναι για το καλό το δικό τους και όλης της οικογένειας.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να του δείξουν ότι οι ανησυχίες του είναι ανούσιες ή ότι στεναχωριέται για ασήμαντα γεγονότα, όπως ότι θα χάσει τους φίλους του. Μπορεί για τους γονείς κάτι τέτοιο να φαίνεται αδιάφορο, για το ίδιο το παιδί όμως είναι το πιο σημαντικό.
Η συζήτηση με το παιδί πρέπει του δώσει ελπίδες και μια ευχάριστη αναμονή για το νέο σχολείο. Φυσικά, όσα του λένε οι γονείς πρέπει να είναι ρεαλιστικά για να μην απογοητευτεί όταν πάει στο καινούριο περιβάλλον.
Πριν αποχωρήσει από το σχολείο του, μπορούν να του προτείνουν να φτιάξει ένα άλμπουμ με φωτογραφίες των συμμαθητών του ή ακόμα να οργανώσουν ένα πάρτι για να τους αποχαιρετήσει.
Δείτε ακόμα Τα μη λαμπερά παιδιά – Ένα άρθρο αφιερωμένο στους αθέατους μαθητές της τάξης
Μόλις πάει στο καινούργιο σχολείο
Οι γονείς οφείλουν να συνεχίσουν τη στήριξη του παιδιού, ακόμα και αφού το παιδί ξεκινήσει τη φοίτησή του στο καινούριο σχολείο. Τότε για πολλά παιδιά ξεκινά η πιο δύσκολη περίοδος που με τον καιρό βέβαια θα ξεπεραστεί.
Αυτό που πρέπει να κάνουν οι γονείς είναι να δημιουργήσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα μια «καθημερινή ρουτίνα» που θα κάνει το παιδί να νιώθει ξανά την ασφάλεια που ένιωθε πριν την αλλαγή.
Ακόμα, μπορούν να το ενθαρρύνουν να τους μιλά καθημερινά για το πώς κύλησε η ημέρα του, πώς είναι το σχολείο του, πώς του φαίνονται οι νέοι του συμμαθητές, η δασκάλα του.
Η επιβράβευση για το θάρρος ή για τις νέες δεξιότητες που απέκτησε (για παράδειγμα, έγινε πιο κοινωνικό) παρουσιάζεται απαραίτητα. Βέβαια, δεν θα πρέπει να είναι υπερβολική ούτε να φαίνεται ότι οι γονείς προσπαθούν να «εξαγοράσουν» τη χαρά του.
Με αυτό τον τρόπο, θα καταλάβουν και οι γονείς αν το παιδί έχει προσαρμοστεί. Αλλά και το ίδιο το παιδί ότι τελικά δεν είναι τόσο άσχημα όσο φανταζόταν!
Της Βασιλικής Λυμπεροπούλου
Photo via PsychologyNow
Πηγή: fylada.blogspot.com