Πολλοί γονείς δυσκολεύονται να συνεννοηθούν και να συνετίσουν τους εφήβους. Ειδικά το θέμα του διαβάσματος είναι από τα πιο επίπονα. Η αποτελεσματική επικοινωνία και η αμοιβαία κατανόηση επιτυγχάνονται δύσκολα μεταξύ των εφήβων και των γονέων τους. Τα κενά της θετικής αλληλεπίδρασης μεταξύ τους συχνά οδηγούν τους εφήβους στο να χάνουν το κίνητρό τους και να νιώθουν ανάξιοι και ότι δεν τους συμπονούν.
Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος Χριστίνα Πολυδώρου
Ως γονείς θα πρέπει να τους ενδυναμώσετε, ώστε να κατανοήσουν την αξία και τη σημαντικότητά τους. Ένας απλός τρόπος για να το επιτύχετε αυτό είναι να τους ενθαρρύνετε να κάνουν πράγματα που τους αρέσουν. Κάτι τέτοιο θα τους δώσει κίνητρο. Όταν πρόκειται για τα μαθήματα και το διάβασμα, μια τέτοια προσέγγιση θα σας βοηθήσει αρκετά.
Παρακάτω θα βρείτε ορισμένα πράγματα που θα μπορούσατε να κάνετε ώστε να κινητοποιήσετε τον έφηβο που βρίσκεται στη ζωή σας να διαβάσει:
Δείξτε ενσυναίσθηση
Προκειμένου να βοηθήσετε τον έφηβο να μελετήσει τα μαθήματά του είναι σημαντικό να ξέρετε πώς νιώθει και τι σκέφτεται. Θα πρέπει να προσπαθήσετε να μπείτε στη θέση του. Οι έφηβοι είναι υπερβολικά συναισθηματικοί και ευαίσθητοι (αν και προσπαθούν να το κρύψουν με κάθε τρόπο). Μιλήστε μαζί του και προσπαθήστε να καταλάβετε την άποψή του. Στη συνέχεια εκφράστε τη δική σας.
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε το λόγο που δεν θέλει να διαβάσει. Μερικά παιδιά έχουν κλίση σε κάποια μαθήματα και αντιπαθούν τα υπόλοιπα ή φοβούνται ότι δε θα έχουν την ίδια απόδοση σε αυτά και έτσι τα παρατούν για να μην απογοητευτούν. Ή μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν την παράδοση στην τάξη. Μια συζήτηση με τον έφηβο θα σας δώσει πολλές απαντήσεις και θα σας βοηθήσει να έρθετε στη θέση του προκειμένου να εντοπίσετε την πηγή της δυσκολίας του.
Ξεκινήστε
Οι έφηβοι συχνά κουράζονται μετά από μια γεμάτη μαθήματα και υποχρεώσεις μέρα και βαριούνται να κάτσουν για διάβασμα στο σπίτι. Επομένως, το να λέτε απλά στο έφηβο να πάει για διάβασμα δεν είναι αρκετό.
Καθίστε μαζί του και βοηθήστε τον να κάνει ένα προγραμματισμό στο διάβασμά του. Ξεχωρίστε αυτά που του φαίνονται πιο δύσκολα. Γνωρίζοντας τις δυσκολίες και τις αδυναμίες θα είστε σε θέση να βρείτε ενδεχομένως κάποιο καθηγητή να τον βοηθήσει σε συγκεκριμένα πράγματα που έχει ανάγκη. Ίσως αυτό που χρειάζεται να είναι μια απλή ώθηση ώστε να ξεκινήσει το διάβασμα και να οργανωθεί.
Θυμηθείτε: Οι φωνές δε βοηθούν, η συζήτηση όμως ναι!
Το να φωνάζετε και να μαλώνετε τον έφηβο για το παραμικρό λάθος που κάνει δεν πρόκειται να φέρει κανένα αποτέλεσμα. Αν αντιδράτε με το παραμικρό, ο έφηβος θα απομακρυνθεί συναισθηματικά από εσάς και ίσως σταματήσει να σας υπακούει ως ένδειξη αντίδρασης.
Προσπαθήστε να είστε ήρεμοι και ευγενικοί, αλλά σταθεροί και ευθείς στις περιπτώσεις που κρίνετε ότι χρειάζεται. Κάντε διάλογο και εξηγήστε στον έφηβο γιατί θεωρείτε ότι είναι απαραίτητο να διαβάσει. Δώστε του ήρεμα να καταλάβει με ποιον τρόπο θα τον ωφελήσει το να είναι συνεπής στις σχολικές του υποχρεώσεις. Αυτή η προσέγγιση είναι πολύ πιο αποτελεσματική και γίνεται πιο εύκολα αποδεκτή από τους εφήβους από ότι τα κηρύγματα και οι απειλές.
Μην αυξάνετε τις προσδοκίες σας:
Μην θέτετε πολύ υψηλούς στόχους στη αρχή. Συχνά οι μεγάλες προσδοκίες δημιουργούν πίεση στους εφήβους και τους κάνουν να αισθάνονται άγχος και πίεση που δεν ξέρουμε πώς θα εκφράσουν και ποια θα είναι η αντίδρασή τους.
Δώστε έμφαση περισσότερο στην προσπάθεια και επιβραβεύστε τη σκληρή δουλειά. Μάθετε τον έφηβο να βάζει μικρούς και επιτεύξιμους στόχους και να θέτει καινούριους μόλις πετύχει τους προηγούμενους. Τελικά, θα μάθει ότι μέσα από μια διαδρομή με προοδευτικούς στόχους και επιτυχίες θα κερδίσει πολλά.
Δώστε έμφαση σε εξωσχολικές δραστηριότητες
Σιγουρευτείτε ότι η προτροπή σας για διάβασμα δεν είναι εμπόδιο για άλλα δημιουργικά ενδιαφέροντα και παραγωγικές δραστηριότητες του εφήβου. Θα πρέπει να ενθαρρύνετε τον έφηβο εκτός από το να διαβάζει να βγαίνει έξω με τους φίλους του. Βοηθήστε τον να φτιάξει το πρόγραμμά του έτσι ώστε να έχει χρόνο και για άλλες δραστηριότητες και χόμπυ. Έτσι θα ανανεώνεται και θα ενεργοποιείται ευκολότερα.
Προσέξτε!
Η κινητοποίηση του εφήβου δεν σημαίνει να τον βάλετε να κάνει αυτό που εσείς θέλετε. Αυτό που πραγματικά χρειάζεται ο έφηβος για αποτελεσματικό διάβασμα είναι η δέσμευση, η από κοινού επίλυση προβλημάτων και η διακριτική παρακολούθησή σας για υποστήριξη και επίβλεψη. Και πάνω απ’ όλα μη διστάσετε ποτέ να επαινέσετε τον έφηβο για τη προσπάθεια και το παραμικρό του επίτευγμα.
Πώς να βοηθήσετε τον έφηβο να αποκτήσει καλές συνήθειες στο διάβασμα και τη μελέτη.
Μερικοί έφηβοι χρειάζεται να μάθουν πώς να μελετούν αποτελεσματικά και πώς να αποκτήσουν συνήθειες που θα τους βοηθήσουν το διάβασμά τους να είναι αποδοτικό. Η οργάνωση και ο εβδομαδιαίος προγραμματισμός κρίνονται συχνά αναγκαία προκειμένου να γνωρίζει τι έχει να διαβάσει και πόσο χρόνο θα χρειαστεί. Η εισαγωγή από το μέρος των γονέων μια διαδικασίας επιβραβεύσεων για κάθε επίτευγμα θα μπορούσε να οδηγήσει το μαθητή σε πιο συγκεντρωμένο και έτσι αποτελεσματικό διάβασμα.
Μια σταθερή ρουτίνα διαβάσματος και καλές συνήθειες δεν είναι πράγματα που εύκολα κατακτούν οι μαθητές. Πολλοί έφηβοι χρειάζεται να εκπαιδευτούν και να προσπαθήσουν για να πετύχουν συνήθειες που τους βοηθούν να συγκεντρώνονται και να κατανοούν καλύτερα τα μαθήματά τους. Ο δικός σας ρόλος σε αυτό είναι αρκετά σημαντικός, ειδικά αν δεν είστε σίγουροι για το αν και πόσο θα πρέπει να επιτηρείτε το διάβασμα των παιδιών και μέχρι ποιο σημείο είναι καλό να βοηθάτε.
Μια εκμάθηση αποτελεσματικών στρατηγικών διαβάσματος θα μειώσει το άγχος του μαθητή και θα τον βοηθήσει να διαβάσει καλύτερα, άρα και να αυξήσει τους βαθμούς του. Και σίγουρα θα σώσει και εσάς από πολλές μάχες σχετικά με το διάβασμα.
Το διάβασμα δεν είναι μόνο βλέπω τι ασκήσεις έχω να κάνω και τις κάνω για να μη με πιάσει αδιάβαστο ο καθηγητής. Περιλαμβάνει την επίγνωση του τι έχω να διαβάσω, τι ασκήσεις μου έχουν βάλει, πότε γράφω διαγώνισμα και τι πρέπει να ξέρω γι’ αυτό.
Προγραμματιστείτε
Δημιουργείστε ένα ημερολόγιο. Δείξτε στον έφηβο πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιεί ένα ημερολόγιο τοίχου και με μαρκαδόρους να σημειώνει τα μαθήματα που έχει να κάνει και τα διαγωνίσματα που έχει να γράψει. Μπορεί να χρησιμοποιεί διαφορετικό χρώμα για κάθε μάθημα. Εκεί μπορεί να γράφει για κάθε μάθημα, εργασία, δραστηριότητα ή ραντεβού του. Εναλλακτικά θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ένα online ημερολόγιο, το οποίο θα τον ειδοποιεί κιόλας για κάθε καταχώριση που έχει κάνει. Αυτό θα μπορεί να το συνδέσει και να έχει πρόσβαση από κάθε συσκευή που χρησιμοποιεί (κινητό, tablet, υπολογιστή)
Φτιάξτε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα. Μπορείτε να σπάτε το ημερολόγιο που έχετε φτιάξει ώστε να έχει ο έφηβος ένα πλάνο διαβάσματος για τη βδομάδα του. Συμπεριλάβετε στο πρόγραμμα αυτό κάθε υποχρέωση που έχει και φροντίστε να περιλαμβάνει και το χρόνο που χρειάζεται για να τη φέρει εις πέρας.
Τσεκάρετε μαζί κάθε μέρα. Ίσως φαίνεται υπερβολικό αλλά θα μπορούσατε να κόψετε ακόμα περισσότερο το πρόγραμμα αυτό προγραμματίζοντας κάθε μέρα ξεχωριστά. Τι ώρα και για πόσο χρόνο θα χρειαστεί να μελετήσει αυτά που έχει βάλει στην ημέρα αυτή; Μια λίστα με τα πράγματα που έχει να κάνει μέσα στη μέρα θα δώσει τη δυνατότητα στον έφηβο να γνωρίζει πώς θα κυλήσει η μέρα του και παράλληλα θα μπορεί να παρακολουθεί την πορεία και τη πρόοδό του.
Διάβασμα
Από τη στιγμή που ο έφηβος έχει ρυθμίσει το πότε θα διαβάσει, σειρά έχει το να μάθει πώς να διαβάζει. Θα πρέπει να εξασφαλίσει τις κατάλληλες συνθήκες:
- Ο χώρος. Σε ποιο χώρο ο έφηβος νιώθει πιο άνετα να διαβάζει; Μερικοί έφηβοι διαβάζουν καλύτερα χωρίς περισπασμούς, ενώ άλλοι χρειάζονται να νιώθουν ότι κάποιος είναι κοντά τους σε περίπτωση που χρειαστούν βοήθεια. Ότι και να διαλέξει ο έφηβος, όταν είναι η ώρα να μελετήσει θα πρέπει να εξασφαλίζετε ότι θα έχει τις συνθήκες που χρειάζεται.
- Αντικείμενα. Θα είναι πολύ ενοχλητικό να θα πρέπει να διακόψει το διάβασμά του για να ψάξει για ένα μολύβι ή ένα χάρακα κ.α. Θα πρέπει να βοηθήσετε τον έφηβο να βρει μια θέση για κάθε αντικείμενο που μπορεί να χρειαστεί κατά το διάβασμα και να φροντίσετε να είναι όλα στη θέση τους όταν κάθεται να διαβάσει.
- Σύστημα ανταμοιβής. Στην αρχή ίσως χρειαστεί να βοηθήσετε τον έφηβο να φτιάξει να σύστημα ανταμοιβής. Για παράδειγμα, για κάθε κεφάλαιο που έχει διαβάσει θα μπορεί να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή για 10 λεπτά ή να τρώει ένα αγαπημένο σνακ μόλις τελειώσει τα αγγλικά και πριν ξεκινήσει την άλγεβρα. Στην πορεία θα μάθει να θέτει μόνος του τους στόχους και τις ανταμοιβές του.
- Λίστα. Περιλαμβάνει όλα όσα χρειάζεται να κάνει ο έφηβος ώστε να κάτσει να διαβάσει και τι θα διαβάσει την κάθε μέρα. Έχοντας από πριν σε μια λίστα όλα όσα θα χρειαστεί να έχει το γραφείο του για να μαθήματα που έχει να διαβάσει, καθώς και την κάθε άσκηση για το κάθε μάθημα, θα του κάνει την οργάνωση του διαβάσματος πολύ πιο εύκολη, αφού θα είναι σε θέσει να βάλει προτεραιότητες και να επιλέξει τη σειρά που θα κάνει το καθετί.
- Επιπλέον, θα κάνει και το βουνό των μαθημάτων να φαντάζει μικρότερο και πιο βατό.
Τετράδιο σκέψεων. Πρόκειται για κάτι το οποίο μπορούν να χρησιμοποιούν μαθητές των οποίων η προσοχή διασπάται εύκολα. Αντί να προσπαθεί να συγκεντρωθεί ενώ περνούν από το μυαλό του συνεχώς σκέψεις και ιδέες που του διασπούν την προσοχή, μπορεί να καταγράφει το κάθε άσχετο που σκέφτεται στο τετράδιο σκέψεων. Όταν θα έχει τελειώσει το διάβασμα, μπορεί να δει τι έχει γράψει και να ασχοληθεί με αυτά που πριν σκεφτόταν αλλά δεν μπορούσε να κάνει. - Οι καλές συνήθειες διαβάσματος χρειάζεται χρόνο ώστε να αναπτυχθούν και να γίνουν συνήθεια. Ο έφηβος δε θα τις δεχτεί και θα τις κάνει δικές του από τη μια μέρα στην άλλη.
- Επιπλέον, κάτι το οποίο είναι βοηθητικό και αποτελεσματικό για κάποιον μπορεί να μην εξυπηρετεί καθόλου κάποιον άλλο. Ο ρόλος σας είναι να δώσετε πολλές εναλλακτικές και ιδέες στους εφήβους, οι οποίοι αφού τις δοκιμάσουν θα επιλέξουν ποιες τους βοηθούν και ποιες όχι.
