Για τριάντα χρόνια ο Mark Bouton, εργαζόταν ως πράκτορας του FBI. Ανάμεσα στις επιτυχίες ήταν και ο εντοπισμός του τρομοκράτη Timothy McVeigh ο οποίος είχε ανατίναξε το ομοσπονδιακό κτίριο στην Οκλαχόμα, προκαλώντας το θάνατο 168 ατόμων, 19 εκ των οποίων ήταν παιδιά.
Ο Bouton ο οποίος είναι συγγραφέας του βιβλίου «How to Spot Lies Like the FBI» αποκαλύπτει στο Business Insider όσα έχει μάθει για τις εκφράσεις του προσώπου ενός ψεύτη και αποκαλύπτει πώς μπορούν να ανιχνευθούν εκείνες οι ενδείξεις οι οποίες σηματοδοτούν το ψεύδος.
«Υπάρχουν μια σειρά από εκφράσεις του προσώπου και αντιδράσεις που σχετίζονται με κάποιον που θα μπορούσε να λέει ψέματα. Ορισμένες προκαλούνται από νευρικότητα, μερικές από χημικές αντιδράσεις και άλλες από φυσικές αντιδράσεις», τονίζει ο Bouton.
Ας δούμε πιο κάτω ποιες είναι οι ενδείξεις που προδίδουν το ψέμα:
Τα μάτια συνήθως πηγαινοέρχονται δεξιά και αριστερά όταν νιώθουμε άβολα.
«Πρόκειται για μια φυσιολογική αντίδραση για αυτόν που αισθάνεται άβολα ή παγιδευμένος από τις ερωτήσεις σας, τις οποίες δεν θέλει να απαντήσει. Είναι κατάλοιπο της εποχής που οι άνθρωποι αναζητούσαν μια οδό διαφυγής, όταν φοβούνταν ότι βρίσκονταν σε μία επικίνδυνη κατάσταση, όπως απέναντι σε έναν αντίπαλο άνθρωπο ή ζώο».
Όταν λέμε ψέματα, μπορεί να ανοιγοκλείνουμε ταχύτατα τα μάτια 5-6 φορές.
Ο Bouton λέει πως ένα πρόσωπο, κατά κανόνα, ανοιγοκλείνει τα μάτια περίπου 5 με 6 φορές το λεπτό ή μία φορά κάθε 10 με 12 δευτερόλεπτα. Ωστόσο, «όταν κάποιος ξέρει ότι λέει ψέματα-αυτός μπορεί να ανοιγοκλείνει τα μάτια πέντε ή έξι φορές σε γρήγορη διαδοχή».
Καλό είναι να σημειώσουμε πως υπάρχουν εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, αν ένα άτομο έχει πάρκινσον θα έχει αισθητά πιο αργό ρυθμό στο ανοιγόκλεισμα των ματιών, ενώ ένα άτομο με σχιζοφρένεια θα ανοιγοκλείνει τα μάτια του ταχύτερα από το κανονικό.
Συχνά, κλείνουμε τα μάτια για πάνω από ένα δευτερόλεπτο, όταν ψευδόμαστε.
Ο Bouton τονίζει πως όταν ένα άτομο κλείνει τα μάτια του για ένα ή δύο δευτερόλεπτα, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι λέει ψέματα, δεδομένου ότι αυτή η κίνηση είναι ένα είδος αμυντικού μηχανισμού. Κανονικά, εξηγεί, ένα πρόσωπο θα ανοιγοκλείσει τα μάτια του με ταχύτητα από 100 έως 400 χιλιοστά του δευτερολέπτου ή 0,10 έως 0,40 δευτερόλεπτα.
Οι δεξιόχειρες* κοιτάνε συνήθως πάνω δεξιά όταν ψεύδονται για κάτι που είδαν.
Όταν ρωτάς έναν δεξιόχειρα για κάτι που υποτίθεται ότι έχει δει, αν κοιτάζει προς τα πάνω και προς τα αριστερά , τότε αποκτά πράγματι πρόσβαση στη μνήμη του για το περιστατικό. Ωστόσο, αν κοιτάζει προς τα πάνω και προς τα δεξιά του, σημαίνει ψάχνει πρόσβαση στη φαντασία του και προσπαθεί να εφεύρει μια απάντηση”, σημειώνει ο Button.
Οι δεξιόχειρες κοιτάνε συνήθως κατευθείαν δεξιά όταν ψεύδονται για κάτι που άκουσαν.
“Αν ρωτήσετε ένα άτομο τι άκουσε , τα μάτια του θα μετατοπιστούν προς το αριστερό αυτί για να ανακαλέσει τον ήχο που άκουσε, αλλά αν τα μάτια μετατοπιστούν προς τη δεξιά μεριά του, τότε είναι έτοιμος για ψέμα”.
Οι δεξιόχειρες κοιτάνε συνήθως κάτω δεξιά όταν ψεύδονται για οσμές ή άλλες αισθήσεις.
«Τα μάτια θα μετατοπιστούν προς τα κάτω και προς τα αριστερά, αν πρόκειται ένα άτομο να ανακαλέσει πληροφορίες για να σας πει τι θυμάται για μία οσμή, αφή ή αίσθηση, όπως ένα κρυολόγημα ή μια φοβερή μυρωδιά. Αλλά τα μάτια του θα μετατοπιστούν προς τα κάτω και δεξιά, αν πρόκειται να πει ψέματα».
Πώς καταλαβαίνουμε το ψεύτικο χαμόγελο;
Ο Bouton υποστηρίζει πως οι άνθρωποι χαμογελούν πραγματικά όταν το δέρμα γύρω από τα μάτια τους, σχηματίζει ρυτίδες. Όταν το χαμόγελο δεν επηρεάζει τα μάτια αλλά μόνο τα χείλη, τότε μάλλον κάποιος λέει ψέματα.
Τι σημαίνει η φαγούρα στο πρόσωπο;
Μια χημική αντίδραση προκαλεί στα πρόσωπα των ανθρώπων φαγούρα όταν λένε ψέματα, με αποτέλεσμα να τους «συλλάβουμε» να ακουμπούν συχνά τα χέρια στο πρόσωπο.
Τι δείχνουν τα σφιγμένα χείλη.;
«Το στόμα ενός ατόμου συχνά στεγνώνει, όταν λέει ψέματα. Μπορεί να κάνει μία κίνηση σαν πιπίλισμα για να προσπαθήσει να το ξεπεράσει», λέει ο Bouton.
Τι δείχνει η υπερβολική εφίδρωση;
Ο υπερβολικός ιδρώτας για τις συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί να εμφανιστεί στο μέτωπο, στα μάγουλα ή στο πίσω μέρος του λαιμού, όταν κάποιος λέει ψέματα.
Τι δείχνει το κοκκίνισμα;
Πρόκειται για ένα ακούσιο αντανακλαστικό το οποίο προκαλείται από το νευρικό σύστημα, και είναι μία απάντηση στην απελευθέρωση της αδρεναλίνης. Μερικοί άνθρωποι, κυρίως οι γυναίκες, κοκκινίζουν μετά το ψέμα, σύμφωνα με τον ειδικό.
Τι σημαίνει το κούνημα του κεφαλιού;
‘Οταν οι άνθρωποι ομολογούν την αλήθεια κουνούν το κεφάλι τους ταυτόχρονα, στην κλασική κίνηση που δείχνει συμφωνία με αυτό που λένε. Αλλά αν κουνούν το κεφάλι τους σε διαφωνία με ό,τι έχουν πει, το σώμα τους προδίδει αντανακλαστικά το ψέμα που μόλις ξεστόμισε το στόμα τους.
*Για τους αριστερόχειρες ισχύουν συνήθως ακριβώς οι αντίθετες αντιδράσεις.
