Σεισμός 1978: Η ημέρα που «πάγωσε» τον χρόνο – 45 χρόνια από το φονικό χτύπημα του Εγκέλαδου στην Θεσσαλονίκης

Λένα Γατσή

Σαν σήμερα, πριν 45 χρόνια στις 20 Ιουνίου του 1978, σεισμός μεγέθους 6,5 βαθμών Ρίχτερ τραντάζει τη Θεσσαλονίκη. Απολογισμός; 49 νεκροί, 220 τραυματίες και χιλιάδες άστεγοι! Οι δείκτες του ρολογιού στη στοά Μαλακοπή έχουν σταματήσει να κινούνται από το βράδυ του σεισμού του 1978.

45 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την μέρα του φονικού σεισμού στη Θεσσαλονίκη. Ήταν 23:05 το βράδυ, της 20ης Ιουνίου 1978, όταν οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης και των γύρω περιοχών ταρακουνήθηκαν από ισχυρότατο σεισμό 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και εντάσεως 8 έως 9 βαθμών της κλίμακας Μερκάλι.

Δείτε ακόμα: Κέβιν Κάρτερ: Με μια φωτογραφία που συγκλόνισε την ανθρωπότητα κέρδισε το Πούλιτζερ και μετά έβαλε τέλος στην ζωή του

Μόλις 15 δευτερόλεπτα ήταν αρκετά για να σημαδέψουν με μαύρο την ιστορία της πόλης, με τραγικό απολογισμό 49 νεκρούς, 220 τραυματίες και χιλιάδες άστεγους.

Με επίκεντρο μεταξύ των λιμνών Αγίου Βασιλείου και Βόλβης, ήταν ο πρώτος μεγάλος σεισμός που προσέβαλε μία σύγχρονη ελληνική πόλη, με εξαιρετικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Εκτός από την πόλη της Θεσσαλονίκης, μεγάλες ζημιές προκλήθηκαν στους νομούς Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Σερρών και Χαλκιδικής.

Μετά την εκδήλωση του σεισμού επικράτησε πανικός και πρωτοφανές χάος στη Θεσσαλονίκη, αφού όλοι οι κάτοικοι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και προσπαθούσαν με κάθε μέσο να φύγουν από την πόλη. Οι τηλεφωνικές επικοινωνίες και η ηλεκτροδότηση διακόπηκαν σε πολλές περιοχές της Θεσσαλονίκης. Εκείνη τη νύχτα στη συμπρωτεύουσα η κρατική μηχανή είχε «ρετάρει» και το σχέδιο εκτάκτων αναγκών «Ξενοκράτης» ήταν νεκρό γράμμα.

Πάγωσε ο χρόνος

Mία οκταώροφη πολυκατοικία στην πλατεία Ιπποδρομίου κατέρρευσε, με αποτέλεσμα να βρουν το θάνατο 29 από τους ενοίκους της. Άλλοι 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των θυμάτων του σεισμού της 20ης Ιουνίου να φθάσει τους 49. Οι τραυματίες ανήλθαν σε 220.

Δείτε ακόμα: Σεπτέμβριος του 1968: Η μεγαλύτερη τραγωδία πριν από τα Τέμπη. Ο μοχλός κινδύνου που κανείς ποτέ δεν έμαθε ποιος τράβηξε και το προειδοποιητικό σήμα που αγνοήθηκε

Ο σεισμός έγινε αισθητός σε πολλά μέρη της Ελλάδας, αλλά και της Βουλγαρίας, της νότιας Γιουγκοσλαβίας και της Αλβανίας, όπως αναφέρει το sansimera.gr. Του κυρίως σεισμού είχαν προηγηθεί πολλοί προσεισμοί, ο μεγαλύτερος από τους οποίους έγινε στις 23 Μαΐου (23:34, 5.8 R), ενώ ακολούθησαν μετασεισμοί, ο μεγαλύτερος από τους οποίους έγινε στις 4 Ιουλίου (22:24, 5.1 R).

Στην πόλη εκείνη τη μέρα πάγωσε ο χρόνος. Το πιστοποιεί το ρολόι στη στοά Μαλακοπή. Οι δείκτες του έχουν σταματήσει να κινούνται από το βράδυ του σεισμού του 1978.

Δείτε ακόμα: Σεισμός στον Κορινθιακό: Σαν σήμερα ο Εγκέλαδος του 1981 που πήρε μαζί τους δεκάδες ψυχές

(Εικόνα από I, Ωριγένης, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2379627)

Σοβαρές ζημιές καταγράφηκαν σε ιστορικούς χώρους της πόλης όπως η Ροτόντα, η εκκλησία της Αγίας Σοφίας και η Εκκλησία της Αχειροποίητου, με αποκορύφωμα την την κατάρρευση πολυκατοικίας στην Πλατεία Ιπποδρομίου, απ’ όπου ήταν οι περισσότεροι νεκροί. Αντίθετα με την πόλη της Θεσσαλονίκης, οι ζημιές στο επίκεντρο κοντά στις λίμνες Βόλβη και Λαγκαδά, ήταν μάλλον μέτριες για σεισμό μεγέθους 6,5 Ρίχτερ.

Συνολικά οι υλικές ζημιές, σύμφωνα με το www.in.gr ξεπέρασαν το ένα δισεκατομμύριο ευρώ με σημερινές τιμές. Συγκεκριμένα, 9.480 οικοδομές υπέστησαν μη επισκευάσιμες βλάβες (3.170 στη Θεσσαλονίκη, μεταξύ των οποίων 35 σχολεία), 23.589 σοβαρότερες βλάβες (13.918) και 67.541 μικρότερες (49.071 στη Θεσσαλονίκη). Εξίσου σημαντικές ήταν οι ζημιές που υπέστησαν τα βυζαντινά μνημεία της πόλης, για τα οποία μέχρι τότε δεν είχαν ληφθεί κάποια μέτρα όσον αφορά τη συντήρηση και την προστασία τους από τη σεισμική δραστηριότητα. Συγκεκριμένα, είχαν να συντηρηθούν από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, το 1912.

Δείτε ακόμα: Γιώργης Βρέντζος: Ο θρύλος των Ανωγείων που σκότωσε μπροστά σε δικαστές και ενόρκους και επέστρεψε στο χωριό του ως ήρωας

Eικόνες από sansimera.gr

Πηγή εικόνας: sansimera.gr

Δείτε ακόμα: Γκάρι Πλασέ: Ο πατέρας που σκότωσε σε live μετάδοση το βιαστή του γιου του και αθωώθηκε

Διαβάστε όλα τα άρθρα για την μηχανή του χρόνου στο Daddy-Cool.gr

• Θεσσαλονικη
• σεσμος