Τα μυστικά της κολοκύθας και 4 υπεροχες συνταγές

daddy cool cooking team

Με κάτι από Σταχτοπούτα και Halloween και ομορφιά που αγάπησαν όλοι οι φωτογράφοι, η κολοκύθα κυκλοφορεί -για το καλό μας- σε δεκάδες ποικιλίες για να τη μεταμορφώσεις σε εκατοντάδες αλμυρές και γλυκές νοστιμιές.

Πότε κυκλοφορεί

Οι κολοκύθες εμφανίζονται στα τέλη Αυγούστου και τις βρίσκεις στην αγορά ως τα τέλη Μάρτη. Μια άκοπη κολοκύθα, όμως, μπορεί να διατηρηθεί ως και 1 χρόνο, σε δροσερό μέρος και μακριά από τον ήλιο.

Δείτε ακόμα :Πεντανόστιμο ρολό με κολοκυθάκια!

Μια καλή πράξη για τον εαυτό σου!

Τα καροτενοειδή, που της δίνουν το κόκκινο χρώμα, είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, που επίσης προστατεύουν από τις λοιμώξεις. Έχει λιπαρά οξέα που ρίχνουν την πίεση, κάνουν καλό στο μυαλό και την αρθρίτιδα, έχει φυτικές ίνες, βιταμίνες Α, C και Ε, μαγνήσιο, κάλιο και ψευδάργυρο που πολεμούν την κατάθλιψη και αστράφτουν το δέρμα. Είναι πλούσια σε όλα, εκτός από τις θερμίδες της!

Πώς καθαρίζεται

Σε φέτες, όπως ακριβώς το πεπόνι, με μεγάλο και πολύ κοφτερό μαχαίρι, κατά προτίμηση πριονωτό.

Η συντήρηση

* Μερικές κολοκύθες είναι πιο αρωματικές αλλά αυτό είναι κάτι που δεν μπορείς να γνωρίζεις, αφού η κολοκύθα αποκαλύπτει τον εσωτερικό της κόσμο μόνο άμα την κόψεις, όπως το καρπούζι.
* Καθαρισμένη κρατά σε τάπερ ή σε σακουλάκι ως και 1 εβδομάδα στο ψυγείο.
* Στην κατάψυξη μπορεί να διατηρηθεί ως και 1 χρόνο. Ο καλύτερος τρόπος είναι να την τρίψεις στο μούλτι ή τον τρίφτη ή σε πολύ μικρά κυβάκια, να τα χωρίσεις σε ποσότητες για ένα μαγείρεμα και να τις κλείσεις ερμητικά σε πλαστικά σακουλάκια.

Η κολοκύθα στο μενού

* Στην Κρήτη την μαγειρεύουν με ξινόχοντρο και σαλιγκάρια, στη Θεσσαλία την κάνουν γλυκιά κολοκυθόπιτα, στη Μήλο την προσφέρουν «κουφέτο» στους γάμους, στην Ήπειρο και τη Σάμο την φτιάχνουν αλμυρή πίτα, στη Μακεδονία τη φτιάχνουν πίτα μόνο με φρέσκο δυόσμο, ενώ στη Θράκη, ρετσέλι.
* Όμως, μια κολοκύθα μπορεί να σου προσφέρει πολλές περισσότερες χαρές: Σε ένα γενικό κανόνα μπορείς να την αντιμετωπίσεις στην αλμυρή εκδοχή της σαν πατάτα και στη γλυκιά σαν μήλο, αντικαθιστώντας τα συγκεκριμένα υλικά στις δικές σου συνταγές.
* Γίνεται πίτα, τάρτα, σούπα βελουτέ, μπαίνει στα τυροπιτάκια, τρώγεται ωμή στη σαλάτα κομμένη σε λεπτές φλούδες, γίνεται ντιπ, ομελέτα, καγιανάς, σουφλέ, πουρές, μπαίνει στο φούρνο σε ένα χειμωνιάτικο μπριάμ με πατάτες, σελινόριζα και γλυκοπατάτες, ταιριάζει στο ριζότο, μπαίνει στον φούρνο όπως οι πατάτες για να συνοδεύσει πουλερικά και κρέατα.

* Η πιο εντυπωσιακή της συνταγή, ένα μοσχάρι μαγειρευτό με λαχανικά και κολοκύθα που, αφού μαγειρευτεί, μπαίνει σε μια ολόκληρη κουφωμένη κολοκύθα, σκεπάζεται με το καπάκι της και μελώνει στους 180C στο φούρνο. Σερβίρεται εντυπωσιακά στο τραπέζι, αλλά για να μη λιώσει στο φούρνο και διαλυθεί, καλύτερα να τη βάλεις σε γάστρα ή ταψί.
* Στη γλυκιά της εκδοχή, γίνεται γλυκό του κουταλιού, ρετσέλι μέσα σε πετιμέζι, γλυκιά τάρτα, κέικ, μαρμελάδα, μπισκότα, ψητή στο φούρνο με ζάχαρη και κανέλα όπως τα μήλα ή τα κυδώνια, αφρατεύει ένα σπιτικό ψωμί αν προσθέσεις στο αλεύρι 1 φλιτζάνι πουρέ σοταρισμένης ή ψητής κολοκύθας.

Αγαπάει πολύ
* Από μπαχαρικά, το κύμινο, το μοσχοκάρυδο, το κάρι, το τριμμένο μπαχάρι, την κανέλα, την κιτρινόριζα.
* Από φρέσκα μυρωδικά, το δυόσμο, τον μαϊντανό και τον άνηθο.
* Τις σταφίδες.
* Το φρέσκο τζίντζερ και το τζίντζερ σε σκόνη.
* Από τυριά προτιμά το μανούρι και το ανθότυρο.
* Από ξερά μυρωδικά, το θυμάρι αλλά και τη φρέσκια μαντζουράνα και το φρέσκο λεμονοθύμαρο.

Τα μυστικά για να τη μαγειρέψεις

* Το πρόβλημα της κολοκύθας είναι ότι κατεβάζει πολλά ζουμιά, ένα πρόβλημα στην πίτα και την τάρτα, αφού παπαριάζει το φύλλο. Ο πιο εύκολος και νόστιμος τρόπος να τη διαχειριστείς είναι να την κόψεις σε φέτες μαζί με τη φλούδα, να την καθαρίσεις από τα σπόρια και να την ψήσεις με λίγο αλατάκι στο φούρνο στους 180C για 40-45 λεπτά. Έτσι γίνεται πολύ γλυκιά, στραγγίζει καλύτερα και καθαρίζεται πανεύκολα από τη φλούδα της.
* Αν δεν τη βάλεις στο φούρνο, μπορείς κομμένη σε κυβάκια να τη σοτάρεις σε αντικολλητικό τηγάνι με λίγο ελαιόλαδο.
* Σοταρισμένη ή ψητή, γίνεται ευκολότερα πουρές, μπαίνει στην πίτα, την τάρτα ή το κέικ, το ψωμί και τα μπισκότα.
* Προσωπικά, ακόμη και την ψημένη, πριν τη βάλω στο φαγητό την αφήνω μισή ώρα στο στραγγιστήρι, με λίγη πίεση, γιατί πάντα θα βγάλει ζουμάκια.
* Στο ριζότο ή μαγειρεμένη στην κατσαρόλα, απλά την κόβεις σε κυβάκια και την σοτάρεις στην αρχή μαζί με το κρεμμύδι.
* Στα φαγητά του φούρνου μπαίνει κατευθείαν στο ταψί, κομμένη στο μέγεθος που θέλουμε.

Τα σπόρια

Γεμάτα θρεπτικές ουσίες μπαίνουν πάνω από σούπες, στη σαλάτα, τρώγονται σαν σνακ. Αντί να τα πετάξεις, τα βάζεις μαζί με τις ίνες τους σε μια λεκάνη με νερό. Τα σπόρια σε λίγο θα ανέβουν στην επιφάνεια. Τα στεγνώνεις με χαρτί, τα απλώνεις σε ένα ταψί πάνω σε χαρτί ψησίματος, τα αλατίζεις και τα ψήνεις στους 150C για 5-10 λεπτά περίπου.

Μεταμορφώνουμε την κολοκύθα σε 4 υπέροχες πίτες:

1.Κολοκυθόπιτα με κίτρινη κολοκύθα

Υλικά

1 κολοκύθα μέτρια, σε μεγάλα κυβάκια
200γρ. φέτα σπασμένη
1 φλιτζάνι του καφέ τραχανά ή ρύζι καρολίνα
5 κουτ. σούπας ελαιόλαδο
1 ματσάκι φρέσκο δυόσμο ψιλοκομμένο

Για το φύλλο

600γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
100γρ. αλεύρι ολικής
1 κρασοπότηρο ελαιόλαδο
1 σφηνάκι ξίδι ή ρακή
2 κουτ. γλυκού αλάτι
χλιαρό νερό όσο πάρει
ελαιόλαδο

Διαδικασία

Ετοιμάζετε τη ζύμη: Ρίχνετε όλα τα υλικά της ζύμης σε μια λεκάνη και ζυμώνετε προσθέτοντας λίγο-λίγο το νερό μέχρι να πάρετε μια απαλή, ελαστική ζύμη που να ζυμώνεται χωρίς προσπάθεια και να μην κολλάει στα χέρια. Μεταφέρετε τη ζύμη στον πάγκο της κουζίνας και συνεχίζετε το ζύμωμα για λίγο ακόμα. Σκεπάζετε τη ζύμη με πετσέτα και την αφήνετε να ξεκουραστεί μέχρι να ετοιμάσετε τη γέμιση της πίτας.

Ετοιμάζετε τη γέμιση: Σε φαρδύ αντικολλητικό τηγάνι σοτάρετε την κολοκύθα σε δυνατή φωτιά με λίγο αλάτι, μέχρι να μαλακώσει και να απορροφήσει τα ζουμιά της.

Την κατεβάζετε από τη φωτιά και την ανακατεύετε με τον τραχανά ή το ρύζι, τη φέτα και το δυόσμο.

Προθερμαίνετε το φούρνο στους 180°C. Μοιράζετε τη ζύμη στα τέσσερα, αλευρώνετε καλά και από τις δύο πλευρές το κάθε κομμάτι ζύμης και στη συνέχεια την ανοίγετε σε φύλλο με το λεπτό πλάστη.

Δείτε ακόμα: Πεντανόστιμο ρολό με κολοκυθάκια!

Λαδώνετε ένα χαμηλό ταψί και απλώνετε τα δύο φύλλα αφού τα λαδώσετε χωριστά, μετά απλώνετε ομοιόμορφα τη γέμιση, σκεπάζετε με τα δύο υπόλοιπα φύλλα, πάλι λαδωμένα και γυρίζετε όμορφα τον κόθρο.

Τέλος, λαδώνετε την επιφάνεια, τη ραντίζετε με νερό, τη χαράζετε σε κομμάτια και ψήνετε για 1½ ώρα.

Tips

Αν δεν θέλετε να ανοίξετε φύλλο, προτιμήστε μια έτοιμη ζύμη κουρού.

Δείτε ακόμα: Πεντανόστιμο Ριζότο κολοκύθας!!

2.Πίτα με κίτρινη κολοκύθα, ανθότυρο και καρύδια

Υλικά

800γρ. ψίχα κίτρινης κολοκύθας
2 μήλα χωρίς φλούδα
500γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
2 μεγάλα ζουμερά πορτοκάλια
1 φλιτζάνι ελαιόλαδο
1 φλιτζάνι μαύρη σταφίδα ή σουλτανίνα
1 φλιτζάνι ζάχαρη
2 κουτ. σούπας μέλι
2 κουτ. σούπας ξύσμα πορτοκαλιού
1 κουτ. σούπας κανέλα
½ κουτ. γλυκού γαρίφαλο
1½ φλιτζάνι ανθότυρο φρέσκο, θρυμματισμένο
100γρ. καρύδια σπασμένα
1 κουτ. σούπας μπέικιν πάουντερ

Διαδικασία

Ξύνετε στον τρίφτη την κολοκύθα και τα μήλα, τα στύβετε με το χέρι και τα αφήνετε σε τρυπητό να στραγγίξουν.

Παίρνετε πρώτα το ξύσμα των πορτοκαλιών και μετά τα στύβετε και παίρνετε το χυμό τους.

Προθερμαίνετε τον φούρνο στους 180ºC. Σε ένα μπολ βάζετε το αλεύρι και όλα τα υπόλοιπα υλικά εκτός από την κολοκύθα, τα μήλα και το ανθότυρο, και ανακατεύετε καλά με ένα σύρμα μέχρι να γίνουν ομοιογενές μίγμα. Τέλος, προσθέτετε την κολοκύθα, τα μήλα και το ανθότυρο και ανακατεύετε με σπάτουλα.

Ρίχνετε το μίγμα σε λαδωμένο ταψί διαμ. 28-30εκ. και ψήνετε την πίτα για 35-40 λεπτά περίπου στους 175°C μέχρι να ροδοκοκκινίσει. Ξεφουρνίζετε, αφήνετε λίγο να κρυώσει ελαφρώς και κόβετε σε κομμάτια. Αν θέλετε, πασπαλίζετε την πίτα με λίγη ζάχαρη άχνη και κανέλα.

Φωτογραφία: Γιώργος Δρακόπουλος – Food Styling:Tina Webb

3.Ξεσκέπαστη πίτα με κίτρινη κολοκύθα

Υλικά

500γρ. κολοκύθα κίτρινη, κομμένη σε χοντρές φέτες, με τη φλούδα
1 φακελάκι μαγιά ξηρή
3 αβγά
½ λίτρο γάλα κρύο (ή λίγο παραπάνω)
500γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις ή καλαμποκάλευρο
400γρ. φέτα θρυμματισμένη
1 ματσάκι δυόσμο ψιλοκομμένο
1 φλιτζάνι ελαιόλαδο
αλάτι, πιπέρι

Διαδικασία

Προθερμαίνετε το φούρνο στους 180ºC. Ρίχνετε την κολοκύθα σε ένα ταψάκι και την πασπαλίζετε με αλάτι. Την ψήνετε στο φούρνο μέχρι να μαλακώσει. Αφαιρείτε τη σάρκα και την αφήνετε σε σουρωτήρι για μισή ώρα περίπου για να στραγγίξουν τα υγρά της.

Διαλύετε τη μαγιά σε 2 κουταλιές από το γάλα. Ρίχνετε σε μια λεκάνη τη μαγιά, την κολοκύθα, τον δυόσμο, το γάλα, τα αβγά, τη φέτα, το πιπέρι, λίγο αλάτι και το αλεύρι και ανακατεύετε καλά. Θα πρέπει να πάρετε έναν σχετικά σφιχτό χυλό. Αν χρειαστεί, προσθέτετε λίγο ακόμη γάλα.

Λαδώνετε με το μισό ελαιόλαδο ένα ταψί, απλώνετε ομοιόμορφα το μίγμα και ραντίζετε με το υπόλοιπο ελαιόλαδο. Αφήνετε το χυλό να σταθεί για μισή ώρα σκεπασμένο με μια πετσέτα. Ψήνετε σε ζεστό φούρνο στους 200ºC μέχρι να ροδίσει η επιφάνεια. Σερβίρετε την πίτα ζεστή ή κρύα.

Φωτογραφία-Food Styling: Αντωνία Κατή

Tips

Μπορείτε να κάνετε την ίδια πίτα με οποιοδήποτε σοταρισμένο λαχανικό ή να προσθέσετε μόνο σοταρισμένο κρεμμύδι, φρέσκα μυρωδικά, λουκάνικο, μανιτάρια ή ζαμπόν.

4.Γλυκιά κολοκυθόπιτα

Υλικά

8 φύλλα για πίτες, χωριάτικα (του εμπορίου ή χειροποίητα)
1½ κιλό ψίχα από κολοκύθα κίτρινη
200γρ. ζάχαρη
200γρ. καρύδια χοντροτριμμένα
100γρ. ρύζι καρολίνα
2 κουτ. σούπας σουσάμι καβουρδισμένο (προαιρετικά)
1 κουτ. σούπας κανέλα
½ κουτ. γλυκού γαρίφαλο
⅔ φλιτζανιού ελαιόλαδο
ζάχαρη άχνη ή μέλι και κανέλα για πασπάλισμα

Διαδικασία

Τρίβετε την ψίχα της κολοκύθας στον τρίφτη του κρεμμυδιού ή την περνάτε από τον τρίφτη του πολυμίξερ. Την αφήνετε σε σουρωτήρι μέχρι να αρχίσουν να φεύγουν τα υγρά της. Τη στραγγίζετε καλά με τα χέρια και την τοποθετείτε σε μεγάλο μπολ.

Ανακατεύετε την κολοκύθα με το ρύζι, τη ζάχαρη, τα καρύδια, το σουσάμι, την κανέλα και το γαρίφαλο.

Προθερμαίνετε τον φούρνο στους 180 βαθμούς. Στρώνετε σε λαδωμένο στενόμακρο ταψί δύο φύλλα έτσι ώστε να εξέχουν οι άκρες τους. Αλείφετε τα πάνω φύλλα με λάδι και στρώνετε άλλο ένα φύλλο από πάνω.

Χωρίζετε τη γέμιση στα τρία. Σκορπάτε το ⅓ πάνω από τα στρωμένα φύλλα και στρώνετε άλλο ένα φύλλο από πάνω. Το αλείφετε με λάδι και επαναλαμβάνετε τη διαδικασία άλλες δύο φορές. Στρώνετε το προτελευταίο φύλλο από πάνω, το αλείφετε με λάδι και φέρνετε από κάτω τα φύλλα που εξέχουν από τις άκρες του ταψιού επάνω. Βρέχετε λίγο τις άκρες με νερό για να μη σπάσουν. Στρώνετε το τελευταίο φύλλο από πάνω και σπρώχνετε τις άκρες μέσα και από κάτω από τις άκρες του ταψιού. Αλείφετε από πάνω με το υπόλοιπο λάδι.

Ψήνετε την πίτα στο φούρνο για περίπου 1 ώρα μέχρι να πάρει χρώμα και να «στεγνώσει» η γέμιση. Αφήνετε να κρυώσει και πασπαλίζετε με ζάχαρη άχνη ή μέλι και κανέλα.

Φωτογραφία Κων/νος Καφίρης – Food Styling: Elena Jeffrey

Tips

Παραλλαγή 1 Μπορείτε να προσθέσετε στη γέμιση και 3-4 κουτ. σούπας σταφίδα μαύρη ή ξανθή ή ακόμα λίγο ξύσμα πορτοκαλιού. Επίσης, μπορείτε να φτιάξετε την πίτα σε ρολάκια. Τότε, χωρίζετε τη γέμιση σε 8 μερίδες. Παίρνετε ένα φύλλο, το αλείφετε με λάδι και στρώνετε μια μερίδα γέμισης στην άκρη του φύλλου κατά πλάτος. Τυλίγετε το φύλλο σε ρολό διπλώνοντας τις άκρες προς τα μέσα στα μισά του τυλίγματος. Τοποθετείτε το ρολό σε μακρόστενο ταψί και συνεχίζετε τη διαδικασία με τα υπόλοιπα φύλλα και γέμιση. Ακουμπάτε τα ρολά δίπλα δίπλα στο ταψί και ψήνετε όπως στη συνταγή.

Παραλλαγή 2 Σε αρκετά μέρη της Ελλάδας σιροπιάζουν την κολοκυθόπιτα. Αν το προτιμάτε, τότε θα φτιάξετε ένα σιρόπι με 1½ φλιτζάνι ζάχαρη, 2 φλιτζάνια νερό, 1 ξυλάκι κανέλα και 1 κουτ. σούπας λεμόνι. Βράζετε τα υλικά για 5-7 λεπτά περίπου σε σιγανή φωτιά και αφήνετε να κρυώσει. Όταν βγει η κολοκυθόπιτα από το φούρνο την περιχύνετε με το σιρόπι και αφήνετε να απορροφηθεί.

• κολοκυθα
• μυστικα μαγειρικης